Acne conglobata

Acne conglobata is een ernstige, ontstoken vorm van acne die in de puberteit kan beginnen en vaak lang na het 20e jaar blijft bestaan. Niet zeldzaam houdt de aandoening aan tot aan het 40^ste jaar. Acne conglobata kan ontstaan bij pubers waarbij er al sprake is van acne maar ook bij jonge volwassenen wanneer het oorspronkelijk puberaal acne al is verdwenen. Acne conglobata komt vooral bij jonge mannen voor. Als gevolg van de lange ziekteduur en de hevige ontstekingen kunnen er later diepe ontsierende littekens ontstaan.

Hoe ontstaat acne conglobata ?

Het is nog niet helemaal duidelijk waarom de ene persoon wél acne conglobata ontwikkelt en de andere niet. Het is waarschijnlijk gerelateerd aan de testosteron spiegel in het bloed, omdat de aandoening vaker bij mannen wordt gezien. Acne conglobata wordt ook vaak gezien bij body builders en mannen die anabole steroïden gebruiken. In zeldzame gevallen ontstaat acne conglobata bij mensen met een tumor die mannelijke geslachtshormonen produceert. Tot slot kan acne conglobata ontstaan als gevolg van vergiftiging door blootstelling aan halogene koolwaterstoffen zoals chloordioxide. Dit laatste wordt ook wel chlooracne genoemd.

Wat is het SAPHO syndroom ?

Het SAPHO syndroom is een acronym van symptomen bestaande uit Synovitis, Acne conglobata, Palmoplantaire pustulose, Hyperostose en Osteitis. Oftewel acne, gewrichts-en botafwijkingen. Dit syndroom is heel zeldzaam en zal hier niet verder worden besproken.

Hoe ziet acne conglobata eruit ?

Bij acne conglobata zien we hevig ontstoken puisten en puskoppen met grote witte mee-eters. Kenmerkend zijn ook de grote onderhuidse knobbels en abcessen (met pus gevulde holtes). De ontstekingen kunnen zo hevig zijn dat grote puisten met elkaar samenvloeien en bovenhuidse- en onderhuids strengen en plakkaten vormen. Onderhuids kunnen er ook fistels ( gangetjes) ontstaan die de ene puist met een andere verbinden. De plakkaten kunnen dan ook pijn doen. De schouders, de rug en de borst zijn over het algemeen erger aangedaan dan het gezicht. De genezing van acne conglobata gaat gepaard met achterlating van ontsierende, diepe onderhuidse maar ook verdikte bovenhuidse littekens.

Wat is acne fulminans ?

Wanneer de ontstekingen bij acne conglobata nog heviger worden kan er een beeld van acne fulminans ontstaan. Dit is een acute situatie waarbij de puistjes en bulten plotseling heviger gaan opzwellen, roder worden en pijn doen. Ook is hierbij vaak sprake van koorts en algehele malaise.

Hoe wordt de diagnose van acne conglobata vastgesteld ?

De diagnose acne conglobata wordt op het blote oog vastgesteld. Bij verdenking op een vergiftiging wordt nader bloedonderzoek gedaan.

Wat is de behandeling van acne conglobata ?

Acne conglobata kan alleen worden bestreden met systemische middelen. Plaatselijke behandelingen zoals met crèmes of lotions of met chemische peeling, microneedling of microdermabrasie hebben geen nut bij deze vorm en kunnen zelfs leiden tot verergering en secundaire infecties.

– Isotretinoïne
De eerste keus behandeling bij acne conglobata is het orale middel isotretinoïne. Dit is een middel die de talgklierfunctie en de ontstekingen kan afremmen. Isotretinoïne is een langdurige kuur van tussen de 6 en 10 maanden. Wanneer de ontstekingen heviger zijn zoals bij een acne fulminans kan er ook een korte stootkuur prednisolon worden bijgegeven.

Wanneer isotretinoine door contraindicaties niet kan worden gegeven of als er teveel bijwerkingen zijn door dit middel kunnen de volgende middelen worden toegepast:

-Antibiotica
Antibiotica zoals tetracycline, erytromycine of doxycycline kunnen ook worden gegeven bij acne conglobata. Vaak wordt er dan wel een plaatselijk hoornoplossend middel bijgegeven zoals benzoylperoxide, vitamine A zuur of adapaleen.

-Dapson
Dapson is eigenlijk een middel tegen lepra, maar blijkt ook te werken tegen acne conglobata. Het middel is niet erg populair omdat er kans bestaat op bloedarmoede als bijwerking.

-Lasertherapie
De gefractioneerde CO2 laser kan bij genezende acne conglobata ook al worden ingezet in combinatie met plaatselijke vitamine A zuur. Het grote voordeel van de CO2 laser is dat tot een bepaalde mate littekenvorming kan worden voorkómen.

-Biologicals
Een dure oplossing is de inzet van biologische middelen tegen acne conglobata. Deze middelen remmen het ontstekingseiwit TNF alfa die bij acne conglobata betrokken zou zijn. Biologicals worden toegediend via onderhuidse injecties of via een infuus. Middelen die bij acne conglobata zijn onderzocht zijn adalimumab en infliximab.  Biologicals worden alleen ingezet in gevallen van ernstige vormen van acne conglobata die op geen enkele van bovengenoemde orale middelen reageren. Biologicals zijn echter officieel niet geregistreerd voor de behandeling van acne conglobata.

Wat kunt u zelf aan acne conglobata doen ?

• De behandeling met isotretinoine droogt de gezichtshuid uit en geeft schilfervorming, uitdroging en soms eczeem als gevolg. Gebruik daarom overdag een hydraterende crème die niet afsluit. Deze producten heten non-comedogene producten. Vraag uw huidarts of huidtherapeute om een dergelijk product.
• Knijp de puistjes niet zelf uit. Bij het drukken of knijpen met je vingers of pincet druk je niet alleen de talg naar buiten maar druk je ook wat talg naar binnen. Hierdoor ontstaat er onderhuids nog meer ontstekingen en daardoor meer risico op littekenvorming.
• Ga niet onder de zonnebank als u acne conglobata heeft. UV stralen kunnen in het begin acne iets verbeteren, later wordt de huid door UV stralen juist dikker waardoor er meer mee-eters gaan ontstaan.

Meer acne tips ? Klik op deze link 

Wat is het beloop van acne conglobata ?

Onbehandeld heeft acne conglobata een lange ziekteduur van vele jaren. Het kan bijvoorbeeld beginnen op het 18^e jaar en aanhouden tot aan het 35^ste jaar. Indien niet goed of niet tijdig behandeld kan acne conglobata diepe ontsierende littekens achterlaten in de huid.