Haemangioom

Een haemangioom betekent  letterlijk “een goedaardig bloedvatgezwel ” . Men noemt de aandoening ook wel een aardbei -of frambozenvlek of caverneus haemangioom. Tien procent van alle baby’s heeft een haemangioom. Soms zijn er meer dan 1 haemangiomen aanwezig op het lichaam.

Hoe ontstaat een haemangioom ?

– De oorzaak WAAROM een haemangioom ontstaat is onbekend. Wel is het inmiddels bekend OP WELKE WIJZE een haemangioom ontstaat. Een haemangioom ontstaat door vermeerdering van de kleine bloedvaatjes,” de capillairen.” Deze bloedvaatjes zijn onrijp, als van een foetus en vormen een kluwen, waar het bloed vrij traag doorheen stroomt. Niemand weet hoe de ontwikkeling van deze zwellingen op gang komt. Daar haemangiomen meestal ontstaan in de periode direct na de geboorte, vermoedt men dat hormonen ontbreken, die in de baarmoeder via de placenta van moeder naar kind gaan. Na de geboorte worden deze nog niet door de pasgeborene aangemaakt.
– ELK KIND kan een haemangioom krijgen. Meisjes en te vroeg geboren baby’s hebben een grotere kans. Haemangiomen zijn niet erfelijk, dus een volgend kind in de familie heeft geen verhoogde kans een haemangioom te krijgen.
– Er is geen enkele aanwijzing dat gebeurtenissen in de zwangerschap enige relatie hebben met het ontstaan van haemangiomen.

Wat zijn de verschijnselen

Afhankelijk van de plaats waar ze zich bevinden, zien haemangiomen er verschillend uit:
– Vlak aan de oppervlakte van de huid lijken ze op een aardbei.
– Diep onder de huid, in spier of klier zie je meer een zwelling, die blauw doorschemert .
– Vaak zie ie een combinatie van een diep- en een oppervlakkig gelegen haemangioom.
– Naast elkaar gelegen, framboosachtig zwellinkjes kunnen samenvloeien tot één grote vlek; de uiteindelijke grootte is meestal 6 maanden na het ontstaan bereikt. Baby’s kunnen meerdere kleine haemangiomen krijgen. Deze kunnen ook erg groot worden (25 cm doorsnede).
De kleur hangt af van de snelheid, waarmee het bloed erdoor stroomt: rood als het bloed snel stroomt (bij opwinding, warmte), blauw als het bloed trager stroomt. Bij hoesten, huilen of persen kan het haemangioom zwellen en blauwer worden. In rust kan een haemangioom samendrukbaar zijn tot de helft van de omvang, laat je los dan vult hij zich zoals een spons water opzuigt en krijgt hij weer de oude grootte. Dit is volkomen normaal. Haemangiomen kunnen op elke plaats van het lichaam voorkomen, maar vervelend genoeg komen ze het meest voor in het hoofd-hals gebied. De reden hiervan is niet bekend.
Haemangiomen zijn zelden bij de geboorte aanwezig, soms zie je een bleke of rode vlek op de plaats waar het haemangioom ontstaat. Negentig procent van de haemangiomen ontstaat in de eerste maand na de geboorte, de rest in de volgende vijf maanden.

Wat zijn de mogelijke gezondheidsproblemen door een haemangioom ?

– INWENDIGE HAEMANGIOMEN
Haemangiomen kunnen niet alleen in de huid, maar ook in inwendige organen optreden, zoals b.v. longen, blaas en spieren. Soms zijn er complicaties, afhankelijk van waar ze zitten, meestal gaan ze onopgemerkt voorbij. Kinderen met meer dan drie haemangiomen worden op interne complicaties onderzocht.
– KASABACH-MERRITT SYNDROOM
Heel zelden treden er complicaties op in de bloedstolling. Meestal gaat het om grote, diep gelegen haemangiomen. Zij onttrekken dan uit het bloed deeltjes, die belangrijk zijn voor de bloedstolling. De eerste tekenen ziin een bloeding en/of bloeduitstorting in de buurt van een haemangioom.
– PROBLEMEN MET HET GEZICHTSVERMOGEN
Een haemangioom, dat in het eerste levensjaar het oog -ook al is het slechts voor een paar dagen afsluit, kan het gezichtsvermogen voor altijd beschadigen en o.a. leiden tot een “lui oog.” Een oog dat niet meer open kan door een haemangioom is altijd een spoedgeval. Ook als een haemangioom het oog niet geheel afsluit kan het gezichtsvermogen erdoor beïnvloed worden o.a. doordat er meer druk op de oogbol ontstaat.
– LUCHTWEGOBSTRUCTIE
Een haemangioom diep in de nek kan op de luchtwegen drukken. Er ontstaat dan een bemoeilijkte ademhaling, o.a. herkenbaar aan snurken en piepen bij het ademen. Een aangedane neus kan bij pasgeboren baby’s problemen geven, omdat zij alleen door hun neus ademen.
– GEHOOR
Soms raakt de uitwendige gehoorgang verstopt door een haemangioom. Op dat moment zal het gehoor wat minder zijn, maar op den duur heeft dit geen nadelig effect op het horen.
– BEMOEILIJKTE VOEDING
Haemangiomen in mondholte en neus kunnen het doorslikken van eten en drinken bemoeilijken.
– HARTFALEN
Soms is de hoeveelheid bloed die door het haemangioom stroomt zo groot, dat het hart de andere organen niet goed van bloed kan voorzien. Deze ernstige complicatie komt gelukkig zelden voor, alleen bij baby’s met meerdere of grote haemangiomen. Bij alle bovengenoemde complicaties neemt u contact op met uw huisarts of kinderarts, zij sturen u door naar oogarts, dermatoloog of plastisch chirurg. Heel ernstige complicaties worden behandeld in een ziekenhuis met een intensive-care voor kinderen.

Hoe wordt de diagnose van een haemangioom gesteld ?

Het beeld is vaak zo duidelijk voor de arts dat deze geen aanvullende onderzoek hoeft te doen om de diagnose te stellen.

Wat is de behandeling van een haemangioom ?

Als er geen complicaties zijn en het uiterlijk niet al te erg ontsierd is, kan men het beste afwachten totdat de vlek vanzelf verdwijnt.  Het is echter goed haemangiomen in de groeifase te controleren, zeker als ze op problematische plaatsen liggen. Als een haemongioom zweert of voortdurend bloedt, de ademhaling, voeding of het zien beïnvloedt of op een cosmetisch ontsierende plaats ligt, moet behandeling overwogen worden.
De behandeling kan bestaan uit:

1. Propanol drank
2.Het slikken van corticosteroïden (prednison)
3. corticosteroïden geïnjecteerd in het haemangioom
4. interferon injectie
5. laserbehandeling
6. chirurgische verwijdering
7. injectie van vaawandverklevende stof
8. embolisatie (bloedvatafsluiting)

Toelichting op behandelingen:
– ad 1. Propranol is nu het medicijn van eerste keus bij de haemangiomen waarvoor een behandeling om medische redenen noodzakelijk is. Propanol behoort tot de groep van de beta-blokkers. Door het geven van een bètablokker wordt bijvoorbeeld de hartslag en de bloeddruk lager. Waarom propranolol werkt bij hemangiomen is nog niet goed bekend. Mogelijk werkt het door het samenknijpen van kleine bloedvaatjes (snel effect) en/of remt het de groei van deze bloedvaatjes (later effect). Propanol wordt in een drank gegeven (3,75 mg/ml). Voor deze behandeling dienen patiënten tijdelijk in een ziekenhuis te worden opgenomen. Het tweemaal daags smeren van een oogdruppel bevattende een andere bètablokker, namelijk  timolol, blijkt echter ook werkzaam te zijn voor kleinere haemangiomen. Een voordeel van deze laatste optie is dat een ziekenhuisopname niet nodig is. Propanol is uitsluitend geregistreerd  voor behandeling van kinderen met een haemangioom, de zogenaamde “infantiel haemangioom”.

Klik hier voor meer informatie over het middel Hemangiol

– ad 2 en 3. Alleen in een fase van snelle groei heeft het zin om corticosteroïden te geven Corticosteroïden gaan de vaatgroei tegen; meestal worden 2 a 3 injecties gegeven, met intervallen van 6 weken. Dit heeft succes in ongeveer de helft van de gevallen. Corticosteroïden op deze manier gegeven zijn niet slecht voor de gezondheid van het kind.
– ad 4. Interferon kan effectief zijn tegen haemangiomen. Het heeft echter flink wat bijwerkingen, zoals griepsymptomen, leverstoornissen en verandering van de witte bloedlichaampjes.
– ad 5 . Laserbehandeling heeft effect in een vroeg stadium, als het haemangioom nog plat is, en bij zweren. Ook kan een laser de haarachtige vaatjes doen verdwijnen als het haemangioom weg is.
– ad 6. Chirurgische behandeling kan worden overwogen b.v. bij zweren, of als ooglid- zwellingen niet op injecties reageren. Ook bij een haemangioom dat niet vanzelf verdwijnt dient men voor- en nadelen af te wegen. Een klein resthaemangioom op de tip van de neus b.v. kan goed chirurgisch verwijderd worden, echter pas als het haemangioom “uitgeblust” is.
– ad 7. Het effect van het inspuiten van vaatwandverklevende (scleroserende) stoffen is nihil.
– ad 8. Embolisatie heeft alleen zin vlak voor een operatie en soms bij het Kasabach-Merritt syndroom. Het resultaat is van zeer korte duur, omdat andere vaten de bloedvoorziening van het haemangioom overnemen.

Wat kunt u zelf doen aan een haemangioom ?

WAT TE DOEN BIJ BLOEDING OF SLECHT GENEZENDE WONDIES ?
Oppervlakkige, meestal grotere haeamangiomen willen wel eens gaan bloeden. Dit kan behoorlijk lang aanhouden (het kan wel een uur doorsiepelen). Het bloedverlies lijkt erger dan het is en is zelden alarmerend. Dichtdrukken kan helpen, je moet dit wel minstens 10 minuten volhouden. Slecht genezende wondies komen gelukkig niet zo vaak voor. Helaas wel eens bij haemangiomen, die bij de anus of schaamlippen zitten. Het passeren van ontlasting en urine doet dan pijn. Omdat slecht genezende wondies littekens kunnen veroorzaken is het raadzaam spoedig naar een arts te gaan, vooral als dit voorkomt op oren en neus.

Wat is het beloop van een haemangioom ?

Als een haemangioom zichtbaar is, breekt er een periode van groei aan. Dit kan snel of langzaam gaan. Het is onmogelijk in een vroeg stadium te voorspellen hoe groot een haemangioom zal worden. Groei vindt zelden na 6 maanden plaats. Hierna gaan bijna alle haemangiomen terug in grootte. Uiteindelijk verdwijnt 95% van de haemangiomen min of meer volledig, of ze nu diep of oppervlakkig liggen en onafhankelijk van de plaats  waar ze zich bevinden.

EEN ALGEMENE REGEL IS:
bij 20% van de kinderen is het haemangioom weg op de leeftijd van 2 jaar;
bij 40% van de kinderen is het haemangioom weg op de leeftijd van 4 jaar;
bij 70% van de kinderen is het haemangioom weg op de leeftijd van 7 jaar;
Helaas is niet 100% weg op de leeftijd van 10 jaar.  Bij haemangiomen op neus, oog en lippen blijft vaak een restzwelling bestaan. Ook op andere plaatsen kan dit gebeuren. Een “laat” verdwijnend haemangioom heeft grotere kans onvolledig te verdwijnen.  Medisch ingrijpen kan de restverschijnselen verminderen. De eerste tekenen van verdwijnen van het haemangioom zijn het zachter worden en het verschijnen van grijze plekjes. Deze grijze plekjes vloeien samen en de massa van het haemangioom neemt af.Meestal blijft een kleine verlittekening zichtbaar: de huid lijkt op sigarettenpapier en je ziet oppervlakkige vaatjes.

Wat voor invloed heeft een haemangioom op het gedrag en de emoties van mijn kind ?

Dit is natuurlijk moeilijk te zeggen. Heel veel hangt af van de persoonlijkheid van het kind, b.v. of het gevoelig is, zich veel aantrekt van anderen etc. Over het algemeen zijn kinderen niet zoveel met hun uiterlijk bezig tot ze een jaar of vier zijn. Als ouders en familie niet al te ontdaan zijn van het haemangioom en het niet constant een onderwerp van gesprek is, zal het kind er niet teveel onder lijden. Reageert de omgeving met stress en aandacht, dan zal het kind zich van de afwijking bewust worden en problematischer reageren. Als het kind de basisschoolleeftijd heeft en er problemen ontstaan in het omgaan met het haemangioom moet u contact opnemen met de leerkracht. In een eerder stadium kunt u dat ook doen met de leidster van peuterzaal of crèche. Het blijkt namelijk dat een deel van het probleem is opgelost als er informatie gegeven wordt aan de leerkrachten, andere ouders en medeleerlingen. Uitleggen helpt bij het begrijpen wat er aan de hand is.

Kan een haemangioom kwaadaardig worden ?

Een haemangioom is een goedaardige aandoening en kan dus NOOIT kwaadaardig worden.