Huidgriep / Pityriasis rosea

Huidgriep wordt door uw huidarts ook wel “pityriasis rosea” genoemd. Het is een relatief vaak voorkomende maar onschuldige huidaandoening, die vanzelf weer overgaat binnen enkele weken. Vooralsnog wordt huidgriep niet beschouwd als een infectieziekte en is dus niet besmettelijk. Het ontstaat vooral bij jongeren (75% is tussen de 10 en 35 jaar, met een piek rond 23 jaar). Vrouwen hebben het iets vaker dan mannen (ratio 3:2). In gematigde en koude streken treedt treedt huidgriep vaker in de koudere helft van het jaar op.

Hoe ontstaat huidgriep of pityriasis rosea ?

De oorzaak is onbekend. Er wordt gedacht dat het een reactie zou kunnen zijn op een virusinfectie, maar dat is niet zeker. Aanwijzingen daarvoor zijn dat het vooral in de koudere maanden wat vaker voorkomt, en dat er ook gevallen bekend zijn die vrijwel tegelijkertijd zijn ontstaan binnen één gezin, of schoolklas. Verder meldt circa 20% van de patiënten dat ze voorafgaand aan de huiduitslag, griepachtige verschijnselen hebben gehad, zoals koorts, hoofdpijn, keelpijn, diarree, of gezwollen lymfklieren. Het is niet besmettelijk, in de zin dat het via huidcontact kan worden overgedragen op een ander. Het is ook niet gevaarlijk voor het ongeboren kind, in geval van zwangerschap. Wie het eenmaal gehad heeft, krijgt het meestal niet nog een keer (de kans daarop is slechts 2%).

Wat zijn de verschijnselen van huidgriep ?

Bij een klein aantal patiënten (5%) begint de huidgriep inderdaad met griepachtige verschijnselen, alvorens de huidafwijkingen uitbreken. Verspreid over het lichaam, vooral op de romp, ontstaandan rozerode schilferende plekjes, die licht kunnen jeuken. In 80% van de gevallen wordt de huiduitslag voorafgegaan door het verschijnen van één enkele 2-5 cm grote plek met een roze-schilferende rand en een huidkleurig centrum, die de voorbode vormt van de rest (ook wel ‘herald patch’, ‘plaque-mère’ of ‘moederplek’ genoemd). Eén tot 2 weken later verschijnen meerdere soortgelijke plekken, vaak iets kleiner en ovaal van vorm, vooral op de romp en bovenarmen en bovenbenen. De handpalmen en voetzolen blijven meestal gespaard. De plekken verschijnen meestal in een patroon dat de huidlijnen volgt. Op de rug kan daarom een patroon ontstaan dat lijkt op de takken van een dennenboom (zogenaamde “kerstboom configuratie”). De eerste 1-2 weken kunnen er nog nieuwe plekken bijkomen, in de 2-4 weken daarna neemt de uitslag vanzelf af, zonder littekens achter te laten. Wel kunnen, vooral bij mensen met een donker huidtype, pigmentverschillen ontstaan, die geleidelijk weer wegtrekken. Zowel lichtere als donkere verkleuringen komen voor.

Hoe wordt de diagnose van huidgriep gesteld ?

In de meeste gevallen is het beeld en het verloop zo typisch en herkenbaar, dat het niet nodig is om aanvullend onderzoek te doen om de diagnose te stellen. Bij twijfel wordt er soms een huidbiopsie uitgevoerd en eventueel een bloedonderzoek. Omdat huidgriep in beperkte omvang sterk kan lijken op een ringworm (dit is een schimmelinfectie) worden de schilfers van de huidafwijkingen soms onder een microscoop bekeken om een schimmel infectie uit te sluiten.

Wat is de behandeling voor huidgriep ?

Behandeling van huidgriep is niet nodig, en ook niet goed mogelijk. Er kan wel aan symptoombestrijding worden gedaan. De belangrijkste klacht is jeuk, tussen de 25 en 75% van de patiënten heeft daar last van. De jeuk kan worden bestreden met lokale anti-jeukmiddelen van de apotheek, zoals menthol-gel (1% menthol in carbomeerwatergel FNA). Ook mild werkende lokale hormoon crèmes (hydrocortisoncrème, triamcinoloncrème) en anti-jeuk tabletten (antihistaminica) kunnen worden gebruikt bij jeuk. In uitzonderlijke gevallen, bij langdurige hevige jeuk, wordt lichttherapie met UVB (ultraviolet B) gegeven.

Wat kunt u zelf aan huidgriep doen ?

– Indien uw kind de aandoening heeft is het niet nodig om hem of haar thuis te houden. De aandoening is niet besmettelijk. Ook heeft uw kind het niet overgekregen van een ander kind. Het is belangrijk dit ook aan het personeel van uw kinderopvang te benadrukken.
– Milde blootstelling aan zonlicht kan de genezing versnellen.
– Droogte en schilfering van de plekken kan worden tegengegaan met licht vettende crèmes of bodylotions.

Gaat huidgriep vanzelf over ?

De meeste patiënten zijn binnen 5-6 weken weer helemaal klachtenvrij. De afwijkingen zullen zonder littekens genezen. Patiënten zijn over het algemeen goed gezond en houden er ook geen blijvende lichamelijke klachten aan over. Een enkele keer duurt het wat langer voordat de ziekte overgaat (3-5 maanden), maar dat is een hoge uitzondering.