Mooi zijn tijdens je zwangerschap, mag het  ?

Het gevaar van retinoïden in anti-rimpelcrèmes onderzocht

Het is al langer bewezen dat retinoïden (= vitamine A zuur afgeleide) schade aan de ongeboren vrucht kunnen aanrichten wanneer deze via de mond worden ingenomen door zwangere vrouwen. Voorbeelden van dergelijke orale middelen zijn isotretinoïne en alitretinoïne. Maar hoe zit het met de schadelijke effecten indien deze stoffen plaatselijk op de huid worden aangebracht ? Retinoïden vinden we vooral terug in anti-rimpelcrèmes en anti-acnemiddelen. Retinoïden versnellen de celdeling van de huid en zijn ook in staat om jong bindweefsel te stimuleren. Het resultaat is een wat gladdere verjongde huid. Bekende retinoïden tegen acne zijn tretinoïne, adapaleen en tazaroteen. Veel vrouwen die zwanger zijn zouden deze crèmes al kunnen gebruiken in de periode vlak vóórdat ze zwanger werden. De vraag is nu of dit schadelijk is voor de ongeboren vrucht. Een Canadese studie voerde daarom een statistisch onderzoek uit onder alle studies die hierover gepubliceerd waren tot 4 december 2014. Risico’s werden berekend door middel van statistische analyse.

In de meta-analyse werden 654 zwangere vrouwen die waren blootgesteld aan lokale retinoïden geïncludeerd. De controlegroep bestond uit 1375 niet-blootgestelde zwangeren. Uit de analyse kwam geen significante toename naar voren voor wat betreft ernstige aangeboren afwijkingen, spontane abortus, doodgeboorte , geplande zwangerschapsbeëindiging, laag geboortegewicht of vroeggeboorte.

Deze studie sluit dus een grote toename in het optreden van ernstige aangeboren afwijkingen, spontane abortus, laag geboortegewicht en vroeggeboorte uit. De auteurs geven hiermee aan dat de gevaren voor de ongeboren baby voor wat betreft het gebruik van lokale retinoïden mogelijk meevallen. Zwangere vrouwen zouden dus gewoon anti-rimpel crèmes en anti-acne middelen met retinoïden kunnen blijven doorgebruiken tijdens de zwangerschap. Althans tijdens de eerste trimester van de zwangerschap. Een bolle buik, maar een gladde huid ? Mooi zijn tijdens je zwangerschap is kennelijk goed mogelijk !

Opmerking Huidarts.com
Anti-rimpel crèmes met retinoïden (o.a. retinol) zijn aan strenge gezondheidseisen onderworpen. De gebruikte concentratie van het retinoïd bepaalt eventuele schadelijk effecten. Deze concentratie is vaak zo laag dat ook de opname ervan in het bloed gering of verwaarloosbaar is. In theorie mogen we dus geen schadelijke effecten voor de vrucht verwachten, tenzij dit expliciet op de verpakking wordt vermeld, bijv. “Niet gebruiken tijdens de zwangerschap”. Wat betreft anti-acnemiddelen met retinoiden zijn de dermatologen nog voorzichtig. Vooralsnog geldt het advies deze middelen niet te gebruiken tijdens de zwangerschap.

Met dank aan Niels Kruyt

Bron

Kaplan YC, Ozsarfati J, Etwel F, Nickel C, Nulman I, Koren G. Pregnancy outcomes following first-trimester exposure to topical retinoids: a systematic review and meta-analysis. Br J Dermatol. 2015 Jul 26. doi: 10.1111/bjd.14053.