Slikken tegen huidkanker

Nieuw middel voor basaalcelcarcinoom

Sinds januari 2015 is er in Nederland een nieuw middel beschikbaar voor de behandeling van lokaal uitgebreid en uitgezaaid basaalcelcarcinoom. Het middel heet Erivedge, met als werkzame stof vismodegib.

In een eerste grote studie onder 104 patiënten blijken de resultaten veelbelovend. De belangrijkste maat voor effectiviteit was de respons op de behandeling: vermindering van de tumorgrootte met ten minste 30% of verdwijning van alle tekenen van kanker. Ongeveer 33% (11 van de 33) van de patiënten met uitgezaaide ziekte en 48% (30 van de 63) van de patiënten met lokaal uitgebreide ziekte reageerde op behandeling. De patiënten kregen Erivedge tot het moment dat hun ziekte erger werd, totdat ze de behandeling niet langer konden verdragen of totdat ze zich uit het onderzoek terugtrokken. In al die gevallen werd de behandeling gestaakt. Aldus het onderzoeksverslag dat in januari is gepubliceerd in het vaktijdschrift van de American Academy of Dermatology. De gunstige bevindingen werden recentelijk in juni 2015 bij een multinationale, multicentrum studie nogmaals bevestigd. Vismodegib zou ook gunstige effecten hebben bij mensen met een erfelijke vorm van huidkanker, de zogenaamde Gorlin syndroom.

Wat is het basaalcelcarcinoom ?

Het basaalcelcarcinoom is de meest voorkomende vorm van huidkanker. In principe zaait dit carcinoom zelden uit, maar een kleine kans daarop blijft altijd bestaan, en kan ook nog na jaren optreden. Ook kunnen plekken lokaal uitgroeien tot grote, destructieve tumoren. De meest gangbare behandeling bestaat uit het chirurgisch verwijderen van de aangedane plek. Daarnaast is bestraling, bevriezing en fotodynamische therapie mogelijk, alsook behandeling met  kankerremmende crèmes. Voor een heel kleine groep patiënten zijn al deze behandelingen niet toereikend. Dit kan zijn vanwege de locatie, de omvang en uitgebreidheid van het basaalcelcarcinoom, de zeer grote aantallen of door uitzaaiingen. Voor die patiënten is behandeling met vismodegib mogelijk een nieuwe optie met duidelijke perspectieven.

Hoe werkt het middel ?

De stof vismodegib ontwricht de zogenaamde ‘Hedgehog-signaleringsroute’. Deze is normaliter betrokken bij het reguleren van de vroege celontwikkeling van ongeboren baby’s en bij bepaalde cellulaire processen in volwassenen. Bij basaalcelcarcinoom wordt deze signaleringsroute hyperactief. Dit leidt tot een abnormaal snelle celdeling, en in dit geval tot groei en verspreiding van huidkankercellen. Vismodegib hecht zich aan een specifiek eiwit dat betrokken is bij het activeren van de Hedgehog-signaleringsroute. Door zich aan dit eiwit te hechten, blokkeert vismodegib deze route. Dit vertraagt de groei en verspreiding van de kankercellen in basaalcelcarcinoom. De meest voorkomende bijwerkingen zijn spierspasmen, haarverlies, smaakstoornissen, gewichtsverlies, vermoeidheid en misselijkheid.

Waar kan ik terecht voor deze nieuwe behandeling ?

Vooralsnog komt alleen een zeer kleine groep patiënten voor de behandeling in aanmerking. Behandeling in Nederland gebeurt door een oncologisch geschoolde dermatoloog binnen een multidisciplinair team. Het team bestaat uit dermatoloog, oncoloog, radiotherapeut, plastisch chirurg en/of hoofd-halschirurg. Behandeling met vismodegib wordt in ons land voorlopig geconcentreerd in de academische centra van Maastricht, Groningen en Rotterdam.

Bronnen:

-Persbericht Nederlands Vereniging voor Dermatologie en Venereologie januari 2015

– Chang AL, Solomon JA, Hainsworth JD, Goldberg L, McKenna E, Day BM, Chen DM, Weiss GJ. Expanded access study of patients with advanced basal cell carcinoma treated with the Hedgehog pathway inhibitor, vismodegib. J Am Acad Dermatol. 2014 Jan;70(1):60-9. doi: 10.1016/j.jaad.2013.09.012. Epub 2013 Nov 1.

– Sekulic A, Migden MR, Lewis K, Hainsworth JD, Solomon JA, Yoo S, Arron ST, Friedlander PA, Marmur E, Rudin CM, Chang AL, Dirix L, Hou J, Yue H, Hauschild A; ERIVANCE BCC investigators. Pivotal ERIVANCE basal cell carcinoma (BCC) study: 12-month update of efficacy and safety of vismodegib in advanced BCC. J Am Acad Dermatol. 2015 Jun;72(6):1021-6.e8. doi: 10.1016/j.jaad.2015.03.021.