Dermatitis perioralis

Dermatitis perioralis is een goedaardige huidontsteking die voornamelijk voorkomt bij (jonge) vrouwen. Soms wordt de aandoening ook gezien bij mannen en bij kinderen. De term “dermatitis” betekent “huidontsteking (rode bultjes)” en “perioralis” betekent “rondom de mond.” De aandoening staat in de volksmond ook bekend als “clownseczeem”.

Hoe ontstaat dermatitis perioralis

Dermatitis perioralis kan worden veroorzaakt door een aantal factoren:

• Er bestaat een sterke relatie met het (langdurig) gebruik van corticosteroïd crèmes in het gezicht. Soms wordt de aandoening in eerste instantie herkend door de arts als een “gewoon eczeem” en behandeld met een corticosteroïd crème waarna de aandoening kan verergeren. In andere gevallen is er sprake van een “corticosteroïd verslaving”. De aandoening reageert aanvankelijk goed op de corticosteroïd crème; na stoppen komt de afwijking echter weer terug, maar dan in een meer ernstige mate. De patiënt gebruikt dan opnieuw de crème waarna er een viceuze cirkel ontstaat.
• Ook wordt het veelvuldig gebruik van corticosteroiden in pufjes, inhalatoren of in neussprays in verband gebracht met het ontstaan van dermatitis perioralis. Dit wordt dan met name gezien bij jonge kinderen en volwassenen.
• Ook lijkt er een verband te bestaan met het frequent gebruik van cosmetica in het gebied rond de mond, zoals dag- en nachtcremes. Bij mensen die al een vette huidtype hebben kunnen de huidporiën daardoor gemakkelijk verstopt raken. Dit verklaart waarom vrouwen vaker last hebben van dermatitis perioralis dan mannen.
• Sommige dermatologen geloven dat dermatitis perioralis een variant is van rosacea of een seborrhoisch eczeem dat verergerd is door zonlicht. Er bestaat geen verband met atopisch eczeem.

Hoe ziet dermatitis perioralis eruit

Rondom de mond zien we kleine rode bultjes en pusteltjes die enigszins kunnen uitschilferen en ook klachten van jeuk of branderigheid kunnen geven. Opvallend is dat het gebiedje direct rondom het lippenrood niet is aangedaan.  De huidafwijkingen kunnen echter ook aan weerszijden van de neus en rondom de ogen optreden. De benaming “perioralis” is dus niet altijd correct. In sommige gevallen is het onderscheid met de aandoening rosacea moeilijk te maken.

Hoe wordt de diagnose gesteld van dermatitis perioralis

In de meeste gevallen wordt de diagnose op het blote oog gesteld en is een huidbiopsie niet noodzakelijk.

Wat is de behandeling van dermatitis perioralis

Indien u een inderdaad een corticosteroïd crème heeft gebruikt op de plaatsen waar de huidafwijkingen zich bevinden dient u dit onmiddellijk te stoppen. Hebt u echter langdurig een sterk werkende corticosteroïd crème gebruikt (bijv. betamethasonvalereaat of clobetasolpropionaat) raden we u aan  om deze te stoppen en  tijdelijk te vervangen door een zwak werkende corticosteroïd crème (hydrocortisonacetaat). Op deze manier kunt u uw huid geleidelijk laten “ontwennen”. In veel gevallen is het stoppen van de corticosteroïd crème al voldoende om de afwijkingen te doen verdwijnen.

Bij hardnekkige gevallen kan uw huidarts kiezen uit de volgende middelen:
– Antibiotica-kuur (bijvoorbeeld minocycline, doxycyline of tetracycline). De kuur duurt minimaal 6 weken. Soms duurt het 4 tot 6 maanden voordat de afwijkingen zijn verdwenen.
– Uitwendige middelen zijn ook werkzaam, zoals metronidazol (in gel of crème vorm) en clindamycine.
– In ernstige gevallen wordt er een combinatiebehandeling voorgeschreven, bijvoorbeeld minocycline capsules met metronidazol crème.

 Wat kunt u zelf  aan dermatitis perioralis doen

• Voorkom het gebruik van (sterk werkende) corticosteroïd crèmes in het gezicht.
• Gebruik geen vette afsluitende cosmetica
• Reinig dagelijks uw huid met lauw water en gebruik daarbij zo nodig hypoallergene huidverzorgingsproducten.

Wat zijn de vooruitzichten voor dermatitis perioralis

Indien de aandoening niet wordt behandeld kan deze maanden tot jaren aanhouden. Zelfs na een geslaagde behandeling kan dermatitis perioralis echter altijd weer terugkeren.