Paraberksyndroom

Het paraberksyndroom is een aandoening waarbij mensen die allergisch zijn voor berkepollen een kruisallergie vertonen voor vruchten zoals appel, peren en hazelnoot.Bij 50-90 % van de patienten met een allergie voor berkenpollen wordt een allergie voor appels en hazelnoten gevonden.

Hoe ontstaat het paraberksyndroom ?

Het paraberksyndroom berust op het principe van :

KRUISALLERGIE
Bij het directe type allergie worden in het lichaam antistoffen gemaakt van het type IgE die specifiek gericht zijn tegen het allergeen. Deze IgE antistoffen herkennen soms ook vergelijkbare (delen van) eiwitten die in andere middelen aanwezig zijn, zoals voedingsmiddelen. Dit verschijnsel noemen we “kruisallergie”.

Bij het paraberksyndroom bestaat er een kruisallergie tussen berkepollen met:

• Pollen van de els en hazelaar
• Fruitsoorten: appel, peer, kiwi, perzik, framboos, abrikoos, nectarine, pruim, mango, braam, aardbei, kers, aalbes, en mispel (loquat). Ook op tropische fruitsoorten zoals de jackfruit en sharonfruit zijn allergische reacties gemeld.
• Noten: hazelnoot (ook in verwerkte vorm: chocolade, koeken etc.) maar ook amandel, kastanje, pistache en kokosnoot.
• Groenten: aardappel, tomaat, wortel, selderij

Mensen met het paraberksyndroom hoeven echter niet voor alle bovengenoemde voedingsmiddelen allergisch te reageren. Meestal gaat het om appel, peer en hazelnoot.

Download

Tabel Kruisreacties Allergenen

Wat zijn de symptomen van het paraberksyndroom ?

Het klinische belang van een kruisallergie is niet altijd goed te voorspellen bij de individuele patiënt. Er kan een scala aan klachten optreden variërend van milde eczeem en galbulten tot aan “oraal allergie syndroom” ( = jeuk mond-en keelholte), maagdarmklachten, ademhalingsproblemen tot zelfs anafylactische shock (= vooral hazelnoot !)

Hoe wordt de diagnose van het paraberksyndroom gesteld ?

Pas wanneer uw verhaal én de aard van de lichamelijke afwijkingen verdacht zijn voor een paraberksyndroom krijgt u een afspraak voor een allergieonderzoek

1. HUIDTESTEN
De prik-priktest. Hierbij prikt de verpleegkundige met een lancet door de verdachte vers fruit (bijv. een appel) en prikt met hetzelfde lancet vervolgens op de binnenzijde van uw onderarm. Zo kunnen er meer dan 1 voedingsmiddel worden getest. Na 20 minuten wordt de test beoordeeld. Indien er een duidelijke kwaddel ontstaat op de plaats waar het allergeen is ingeprikt , kan er sprake zijn van een allergie van het directe type voor dot allergeen. In het algemeen is een kwaddelgrootte < 5 mm dubieus, een kwaddelgrootte > 5 mm met roodheid aan de rand is positief.

2. BLOEDTEST
In het bloed kunnen de specifieke IgE antistoffen tegen bepaalde voedingsmiddelen worden aangetoond. De betrouwbaarheid van het bloedonderzoek is echter minder dan die van de huidtesten. De bloedtest wordt slechts als aanvullende test uitgevoerd.
LET OP: Door kruisallergie zijn huid-en bloedtesten soms positief zonder dat er sprake is van een klinisch relevante allergie voor de geteste allergenen. De resultaten van de testen moeten dus altijd worden teruggekoppeld aan de huidige klachtenpatroon.

3. DUBBELBLINDE PROVOCATIE TEST
Dit is de gouden standaard voor het aantonen van een allergie voor een voedingsmiddel. Het verdachte voedingsmiddel wordt daarbij onherkenbaar verwerkt in bijv. een tablet of capsule en ingenomen via de mond. Ook neemt de patiënt (maar niet gelijktijdig !) een capsule in waar niets in zit (= neptablet of placebotablet). De volgorde van inname is willekeurig en door het lot bepaald. Wanneer er klachten optreden voor het ingenomen voedingsmiddel is een allergie voor dit middel aangetoond. De test wordt dubbelblind genoemd omdat zowel de onderzoeker als de patiënt beide niet op de hoogte zijn welke capsule is ingenomen, de neptablet of de tablet bevattende het voedingsmiddel. Omdat deze test kan leiden tot een anafylactische shock wordt deze alleen in een ziekenhuis uitgevoerd.

Wat is de behandeling van het paraberksyndroom ?

1. Vermijding van het oorzakelijke allergeen vormt de basis van de behandeling van allergische aandoeningen. Volledige vermijding van bovengenoemde voedingsmiddelen in het dagelijks leven is niet gemakkelijk maar bij personen met een eerdere doorgemaakte anafylactische shock wel noodzakelijk.
2. Personen met een eerdere doorgemaakte anafylactische shock dienen een noodpen te worden voorgeschreven.
3. Hyposensibilisatie met pollenextracten geeft wel verbetering van de berkenpollinose, maar niet van de voedselallergie.
4. Behandeling van de hooikoortsklachten door berkepollen (zoals verstopte neus, niezen en tranende ogen) geschiedt door middel van
– neussprays
– antihistaminica
– cromoglycaat
– corticosteroïden

Wat kunt u zelf doen wanneer u paraberksyndroom heeft ?

Vermijden van inname van die voedingsmiddelen waarvoor u allergisch bent gebleken, vooral wanneer u een anafylactische shock hebt doorgemaakt. De meeste- maar niet alle- allergenen van fruit en groenten zijn thermolabiel, d.w.z. dat ze bij het koken worden vernietigd en daarna dus niet meer allergeen worden. Bijv. appel of peer verwerkt in een gebak of taart kan gewoon worden gegeten terwijl dezelfde fruit in natuurlijke vorm allergische reacties oproept.

Gaat het paraberksyndroom vanzelf over ?

Het paraberksyndroom behoudt u LEVENSLANG. Het is daarom zaak om de leefregels die u van uw huidarts heeft gekregen goed op te blijven volgen en zoveel mogelijk inname van de voedingsmiddelen waarvoor u allergisch op reageert te blijven vermijden. Voedingsmiddelen uit het rijtje waarvoor u niet allergisch reageert kunt u gewoon blijven eten; hierdoor stelt u uw afweersysteem in om een tolerantie op te bouwen. Aan de andere kant is het echter ook mogelijk dat u in de loop der jaren allergisch gaat reageren op steeds meer voedingsmiddelen uit het bovengenoemd rijtje.