Capillaritis

Capillaritis verwijst naar een onschuldige huidaandoening die ontstaat door een lekkage en ontsteking van de kleine haarvaatjes in de huid. Hierdoor zien we kenmerkende roodbruine vlekjes in de huid. Een andere naam is purpura pigmentosa.

Hoe ontstaat capillaritis ?

Capillairen zijn kleine haarvaatjes die dicht onder de huidoppervlak liggen. Door nog onbekende oorzaken raken deze haarvaatjes ontstoken. Rode bloedcellen treden daardoor het bloedbaan uit via de kleine openinkjes die tussen de cellen van de vaatwand zijn ontstaan. Er verschijnen dan kleine roodbruine stipjes aan de huid. De kleur van de stipjes en vlekjes lijkt erg veel op die van cheyenne poeder. Deze stipjes vloeien samen tot een vlakke roodbruine vlek die langzaam groter wordt, vervolgens bruinkleurig wordt en na een aantal weken weer verdwijnt

OORZAKELIJKE FACTOREN
Vaak gemelde omstandigheden waarbij capillaritis aan de huid wordt gezien zijn:
– Gebruik van bepaalde geneesmiddelen zoals aspirine, acetaminophen, plastabletten, lorazepam, thiamine propyldisulfide, meprobamaat, glipizide en ampicilline
– Inname van bepaalde voedingsadditiva
– Virus infectie
Capillaritis wordt ook gezien na inspanning. Soms wordt er een contactallergie gevonden voor kleurstoffen en rubberbestanddelen van kleding.

Hoe ziet capillaritis eruit ?

Door “liefhebbers” in de dermatologie wordt er op grond van de huidafwijkingen en de afwijkingen die gezien worden onder de microscoop een indeling gemaakt.

ZIEKTE VAN SCHAMBERG
Deze wordt ook wel “purpura pigmentosa progressiva” genoemd. Dit is de meest voorkomende vorm. Hierbij zien we een snelle toename van kleine roodbruine stipjes die samenvloeien tot grotere ronde vlekken. Ook zien we hier de kenmerkende “cayenne poeder stipjes”. De voorkeursplaats zijn de onderbenen, maar andere lokalisaties van het lichaam zijn er ook mogelijk. De vlekken geven meestal geen klachten; soms kunnen ze jeuken. Er hoeft hierbij geen tekenen te zijn van chronisch aderfalen van de benen.

GOURGEROT-BLUM
Hierbij zien we rode tot paarsrode verdikte bultjes die jeuk geven, net als bij een lichen planus. Soms zien we de bultjes in groepjes bij elkaar liggen. Het wordt vaker bij mannen dan bij vrouwen gezien. Voorkeurslokalisaties zijn de onderbenen en soms ook de armen. Deze vorm is zeldzaam en wordt ook wel “pigmented purpuric lichenoid dermatitis” of “purpura pigmentosa lichenoides” genoemd.

MAJOCCHI’S PURPURA
We zien hierbij ringvormige roodbruine vlekjes en uitgezette adertjes met name aan de onderbenen. Ook de romp en de armen kunnen aangedaan zijn. In het midden van de ring kan de huid enigszins licht van kleur zijn. De plekken geven doorgaans geen klachten. Het wordt meestal gezien bij jonge volwassen vrouwen. Een andere naam is “purpura annularis telangiëctodes”.

ECZEMATID LIKE PURPURA OF DOUCAS AND KAPETANAKIS
Hierbij zien we roestkleurige ruwe plekken met schilfering die jeukklachten geven. Dit lijkt op een chronisch eczeem met pigmentatie en vergroving van het huidreliëf. Behalve op de onderbenen komen de plekken ook vaak voor op de romp. De meeste patiënten zijn oudere mannen. De plekken genezen spontaan na enkele maanden tot jaren.

LICHEN AUREUS
Bij deze vorm zien we enkele scherp begrensde bruingele of oranje ronde tot ovale wat verheven plekken met name op de onderbenen en rondom de enkels. Soms zien we alleen 1 plek. Opvallend is dat de plekken meestal éénzijdig voorkomt. Andere mogelijke plaatsen zijn de buik en de arm. Soms ligt de afwijking over een spatader heen. Meestal zijn er geen klachten, soms bestaat er hevige jeuk. Een andere naam is “lichen purpuricus”. Deze vorm wordt vaak bij jonge volwassenen gezien.

Hoe wordt capillaritis vastgesteld ?

De diagnose capillaritis kan al grond van de huidverschijnselen worden gesteld. Na microscopisch onderzoek van een huidbiopsie wordt meestal pas duidelijk om welke vorm we te maken hebben.

Hoe wordt capillaritis behandeld ?

• Lokale corticosteroïden
  Kunnen de jeukklachten verminderen maar doet de afwijking niet verdwijnen.
• Venoruton tabletten
  Bevat als werkzame stof “hydroxyethylrutosiden”. Op grond van studies zijn er aanwijzingen gevonden dat Venoruton mogelijk de huiddoorbloeding verbetert en het uittreden van vocht uit de haarvaten vermindert, waardoor er minder vochtophoping (= oedeem) optreedt. Dit middel kunt u zonder recept via uw apotheek verkrijgen. Deze behandeling kan worden overwogen wanneer de afwijkingen zich aan de onderbenen bevinden.
• Elastische kousen
  Het dragen van aangemeten elastische kousen kan ook zinvol zijn, vooral wanneer er uitgebreide afwijkingen zijn aan de onderbenen.
• Lichttherapie
  Een kuur met PUVA of UVB therapie zou kunnen helpen bij sommige gevallen. Door het bruinen van de huid vallen de vlekken ook minder op.
• Lasertherapie
  Is niet werkzaam bij capillaritis.

Wat kunt u zelf doen als u capillaritis heeft ?

– Wanneer een bepaald geneesmiddel (bijv. een NSAID, zoals brufen) mogelijk de boosdoener is, wordt het geadviseerd om een paar maanden met dit middel te stoppen en dan te kijken of de afwijkingen verdwijnen.
– Vermijd inname van kunstmatige voedingsadditiva en kleurstoffen.

Wat is het beloop van capillaritis ?

De afwijkingen kunnen verdwijnen binnen enkele weken, maar kunnen ook na een bepaalde tijd weer terugkeren. Sommige plekken blijven jaren bestaan.