Erythema elevatum diutinum

Erythema elevatum diutinum (afgekort “EED”) is een zeldzame vorm van vasculitis (=bloedvatontsteking) van de huid. De oorzaak is onbekend. EED komt evenveel bij mannen als vrouwen voor. De voorkeursleeftijd is tussen de 30 en 60 jaar, maar ook kinderen zijn met de aandoening beschreven.

Hoe ontstaat erythema elevatum diutinum ?

Het is nog onduidelijk hoe EED ontstaat. Wel wordt de huidaandoening gerelateerd  aan de volgende ziektebeelden:

• steeds terugkerende bacteriële infecties (met name door streptokokken)
• virus infecties (inclusief hepatitis B en HIV)
• ziekten van het bloedstelsel
• reumatische aandoeningen (reumatoïde artritis)

Hoe ziet erythema elevatum diutinum eruit ?

We zien rode, paarse, gele en/of bruine bulten en plakkaten op de handruggen en op de strekzijden van de ledematen (vooral op de knie- en elleboog gewricht). Ook polsen, handpalmen, vingers, enkels, tenen, voetzolen, billen en zelfs het gezicht kunnen aangedaan zijn. De romp en slijmvliezen zijn meestal vrij van afwijkingen. De plekken komen meestal symmetrisch voor. De klachten zijn wisselend; soms zijn er geen symptomen, soms is er sprake van jeuk, branderigheid en zelfs pijn. Bij blootstelling aan kou kunnen deze klachten verergeren. In zeldzame gevallen kunnen er ook blaren of zweren ontstaan. De bulten kunnen overdag wat opzwellen en tegen de nacht weer in grootte afnemen. Ze voelen hard aan maar zijn vrij beweeglijk ten opzichte van de onderhuid. Soms bestaat er ook pijn aan de gewrichten.

Hoe wordt erythema elevatum diutinum vastgesteld ?

EED wordt vastgesteld door middel van een huidbiopsie. Verder wordt er vaak een  routine bloedonderzoek gedaan om eventuele onderliggende ziekte uit te sluiten. Ook kan er bloedtest worden gedaan of er een infectie heeft plaatsgevonden met de streptokokken bacterie.

Wat is de behandeling van erythema elevatum diutinum ?

EED is vrij therapieresistent. Medicijnen vertragen voornamelijk de uitbreiding en verminderen de ernst van de klachten. Hierbij is het middel dapson, vanwege de snelle werking, de eerste keus. Na stoppen van dit middel kan de ziekte echter weer snel terugkeren. Andere middelen die bij EED kunnen worden voorgeschreven zijn niacinamide, colchicine, chloroquine, clofazimine en cyclophosphamide. Prednisolon is meestal niet werkzaam. Daarentegen kan het plaatselijk inspuiten van corticosteroïden wel de grootte van de zwellingen doen afnemen.

Wat kunt u zelf doen tegen erythema elevatum diutinum ?

Er bestaan weinig maatregelen die u zelf kan nemen om het ziektebeloop te beïnvloeden. Indien kou de afwijkingen doet verergeren moet men zich warm aankleden. Indien u gevoelig bent voor infecties met streptokokken bacterie, dan dient deze steeds adequaat te worden behandeld.

Hoe is het beloop van erythema elevatum diutinum ?

EED staat bekend als een chronische huidaandoening, waarbij een ziekteduur van 25 jaar of langer is beschreven. Spontane genezing wordt gemeld bij mensen die de huidaandoening al tussen de 5 en10 jaar hebben.