Koude panniculitis

Panniculitis is een verzamelterm van huidafwijkingen die berusten op een ontsteking van het onderhuids vetweefsel (“panniculus” betekent onderhuidse vetweefsel). Er bestaan vele vormen van panniculitis die ingedeeld worden naar de oorzaken ervan, zoals traumatisch, infectieus, fysisch, metabool of naar vormen die een onderdeel zijn van een bloedvatontstekingsziekte (vasculitis) of een bindweefselziekte.

Koude panniculitis is een vorm van een vetweefselontsteking die veroorzaakt wordt door voortdurende blootstelling aan koude. De aandoening wordt dus vaker gezien gedurende de koude maanden van het jaar.

Wie krijgen meestal koude panniculitis?

Vooral peuters en kleine kinderen zijn vatbaar voor het krijgen van koude panniculitis. Bij baby’s en peuters zijn vooral de wangen en de kin betrokken omdat deze gebieden blootgesteld worden aan de koude buitenlucht, bijv. gedurende een buggy wandeling. Ook het lang houden van een waterijsje in de mond kan een koude panniculitis veroorzaken bij kleine kinderen. Koude panniculitis bij peuters lijkt vaker voor te komen bij donkergekleurde kinderen dan bij blanke kinderen. Bij volwassen mensen treedt koude panniculitis vooral op bij vrouwen met overgewicht. Sporten in de buitenlucht waarbij koude panniculitis vaak worden gezien zijn skiën, motorrijden en met name paardrijden. Het beeld is hierbij zo typisch dat er gesproken wordt van “rijders dijbenen” of “rijders panniculitis”, omdat de billen en dijbenen aangedaan zijn. Mensen die in de koude maanden ook vaak buiten werken lopen ook risico zoals postbezorgers of bouwvakkers.

Hoe ziet koude panniculitis eruit ?

We zien rood-paarse tot blauwige verkleuringen en ook voelbare plakkaten in huidgebieden die blootgesteld zijn aan koude.

Hoe wordt de diagnose koude panniculitis vastgesteld ?

Het klinisch beeld en het verhaal van de patiënt is vaak al zo typisch dat er geen huidbiopsie nodig is. Bij twijfel kan een huidbiopsie altijd afgenomen worden om andere aandoeningen zoals een lupus erythematodes of erythema nodosum uit te sluiten.

Wat is de behandeling van koude panniculitis ?

Er bestaat geen effectieve behandeling. Gelukkig gaat de aandoening vanzelf over.

Wat kan ik er zelf aan doen ?

Warm aankleden en koude blootstelling zo veel mogelijk beperken

Wat is het beloop van koude panniculitis ?

Koude panniculitis gaat gelukkig vanzelf over binnen een aantal weken, maar vaak met achterlating van een inzinking of een deukje in de huid.