Acne excoriée

Acne excoriée is een vorm van acne die veroorzaakt wordt een dwangmatige en soms onbewust krabben of pulken aan het gezicht aan niet bestaande of bestaande huidafwijkingen (zoals acne vulgaris). Acne excoriée komt vooral voor bij jonge meisjes en vrouwen. De volledige Franse benaming is dan ook “acne excoriée des jeunes filles” , vrij vertaald betekent dit “opengekrabde acne bij jonge meisjes”. Het is onbekend hoe vaak acne excoriée voorkomt in Nederland. Veel meisjes geven uit schaamte ook niet meteen toe dat ze zelf de huid openkrabben.

Hoe ontstaat acne excoriée ?

Acne excoriée wordt beschouwd als een psychische en in ernstige gevallen als een psychiatrische aandoening. Eigenlijk bestaan er twee vormen van acne excoriée. Bij de mildere vorm gaat het alleen om dwangmatig krabben aan enkele bestaande acne afwijkingen zoals puistjes en mee-eters. Het gaat hierbij dus enkel om een slechte gewoonte die afgeleerd kan worden. Bij de ernstige vorm gaat het om ingebeelde acne afwijkingen in het gezicht. Ook hierbij wordt er dwangmatig aan de huid gekrabd, maar in dit geval is er niets te zien. Veel meisjes denken dan dat ze afwijkingen aan de huid zien en gaan dan aan de intacte huid zitten pulken en krabben. Soms gaan ze zover dat ze de huid opensnijden met een scherp voorwerp. Psychiaters beschouwen de aandoening als een vorm van automutilatie met waanpsychosen en angststoornissen. Ook komt de ernstige vorm van acne excoriée voor bij jonge vrouwen die een body dysmorphic disorder hebben. Deze vrouwen zijn geobsedeerd door hun uiterlijk, staren urenlang voor de spiegel, en zijn eigenlijk nooit tevreden over hoe ze eruit zien. Uit ontevredenheid maken ze vervolgens hun gezichtshuid kapot.

Hoe ziet acne excoriée eruit ?

In de acute situatie zien we voornamelijk krabeffecten, schaafwondjes en zweertjes die soms nog bloeden. In latere fase zien we diepe, vreemd uitziende littekens in het gezicht met lichte en donkere vlekken, als restant van meer oppervlakkige wondjes. We zien opvallend weinig tot geen afwijkingen die bij gewone acne voorkomen.

Wat zijn de complicaties van acne excoriée ?

Door het veelvuldig beschadigen van de gezichtshuid kunnen later flinke diepe ontsierende littekens ontstaan die moeilijk te behandelen zijn. Verder bestaat er in de acute situatie kans op een secundaire bacteriële infectie of zelfs een wondroos (erysipelas) in het gezicht.

Hoe wordt de diagnose acne excoriée vastgesteld ?

De diagnose kan al vermoed worden op grond van het klinische beeld, waarbij de typische afwijkingen bij acne ontbreken, zoals puistjes en mee-eters. De laatste zijn, indien ze al bestonden, allemaal uitgedrukt of opengekrabd. Omdat veel patiënten niet meteen toegeven dat ze de plekken zelf hebben gemaakt, duurt het soms lang voordat ze uiteindelijk naar de psycholoog of psychiater doorverwezen worden.

Wat kunt u als ouder doen als u kind lijdt aan acne excoriée ?

Wanneer uw puberkind lijdt aan acne excoriée is het soms lijdzaam en machteloos toezien hoe telkens weer nieuwe wondjes en littekens op het gezicht van uw dochter verschijnen. Praten met uw kind kan in het begin soms nog helpen. Zijn er problemen op school ? Is er spanningen met haar vriendinnen of klasgenoten ? Is uw kind wellicht slachtoffer van pesterijen ? In de meeste gevallen is het verstandigst om zo snel mogelijk uw dochter zover te krijgen dat ze open staat voor deskundige hulp en begeleiding.

Wat is de behandeling van acne excoriée ?

PSYCHOLOGISCHE BEHANDELING

Bij mildere vormen van acne excoriée is het een kwestie van “een slechte gewoonte” afleren. Dus proberen van de puistjes af te blijven. In de praktijk is dit vaak makkelijk gezegd dan gedaan. Meestal schuilt er een psychosociaal probleem achter en moet er een psycholoog aan te pas komen. Ernstige acne excoriée is een groter probleem omdat hierbij de ziekte-inzicht ontbreekt. De aandoening kan dan alleen verholpen worden door het toepassen van psychotherapie en/of toedienen van anti-psychotica.

MEDISCHE BEHANDELING

Indien er afwijkingen zijn die bij acne passen, kunnen deze volgens de gebruikelijke methoden worden behandeld. Lees hiervoor de pagina Acne. Littekens kunnen afhankelijk van hun ernst, diepte en uitgebreidheid manueel worden behandeld met chemische peelings, microdermabrasie, microneedling, hyaluronzuurfillers of de gefractioneerde CO2 laser.

Wat is het beloop van acne excoriée ?

Acne excoriée kan soms jarenlang bestaan omdat de patiënte niet erkent dat ze lijdt aan deze aandoening. Het dermatologische risico is het ontstaan van blijvende ontsierende littekens in het gezicht. Het psychologische risico is het afdwalen naar een diepe depressie en sociale isolement met kans op het ontwikkelen van suïcidaal gedrag.