Huidbehandelingen

Fumaarzuur

  • Geschreven door dr. M.D. Njoo - Dermatoloog
  • (174)
  • Laatste update: 28-03-2024
  • E-mail

Voor wie is fumaarzuur bedoeld ?

Fumaarzuur wordt gebruikt voor de behandeling van patiënten met matig ernstige tot ernstige psoriasis , bij wie lokale middelen en/of lichttherapie onvoldoende werkzaam blijken. Patiënten kunnen het middel in de vorm van tabletten innemen.

Voor wie is fumaarzuur niet geschikt ?

– patiënten die jonger zijn dan 17 jaar
– patiënten met hart- en vaatziekten, hoge bloeddruk, nier- en leverziekten, ernstige maag-darm klachten en bloed- of lymfeklierkanker, zwangere vrouwen en vrouwen die borstvoeding geven

Wordt fumaarzuur vergoed  ?

Niet alle zorgverzekeringen vergoeden fumaarzuur of Psorinovo. Schrijft uw arts dit middel voor, dan doet u er goed aan bij uw zorgverzekering te informeren of dit middel vergoed wordt. Soms is een speciale machtiging noodzakelijk. Uw zorgverzekering kan u daar verder over inlichten. Ook zijn er veel ziekenhuizen die u een ingevulde machtigingsformulier meegeven welke u vervolgens aan uw eigen ziektekostenverzekeraar kan opsturen.

Wat houdt  behandeling met fumaarzuur in ?

WAT IS FUMAARZUUR ?
Fumaarzuur is de triviale naam voor trans-buteendizuur. De stof komt van nature voor in de meeste vruchten en groenten. Fumaarzuur wordt door de cellen gebruikt voor de productie van energie uit voedsel met behulp van adenosinetrifosfaat en speelt dus een rol in de zogenaamde citroenzuurcyclus. De menselijke huid maakt onder invloed van zonlicht ook fumaarzuur aan.

WERKING BIJ PSORIASIS
Fumaarzuur heeft een gunstige effect op het afweersysteem bij psoriasis remt tevens de celdeling van de opperhuidcellen.

DOSERING
In het algemeen begint men met een lage dosis en wordt de dosis langzaam verhoogd tot het toegestane maximum. Als de huidafwijkingen (grotendeels) verdwenen zijn, kan worden volstaan met een lagere onderhoudsdosis.

Er bestaan twee merken tabletten die fumaarzuur bevatten:

PSORINOVO ®
Het grote voordeel van Psorinovo is dat de tabletten namelijk beschermd zijn met een speciaal maagsap- beschermend laagje (‘enteric coated’) zodat ze ongeschonden de maag passeren en pas in de darm uiteen vallen. Hierdoor worden maagklachten in belangrijke mate voorkomen. Als dit laagje niet meer intact is, kunnen er dus maagklachten ontstaan.

Psorinovo is verkijgbaar in 2 doseringen, 30 mg, 120 mg en 240 mg tabletten. De dosisschema ziet er dan als volgt uit.

Week 1: 1 maal daags 1 tablet Fumaraat-30
Week 2: 2 maal daags 1 tablet Fumaraat-30
Week 3: 3 maal daags 1 tablet Fumaraat-30
Week 4: 1 maal daags 1 tablet Fumaraat-120
Week 5: 2 maal daags 1 tablet Fumaraat-120
Week 6: 3 maal daags 1 tablet Fumaraat-120
Week 7: 2 maal daags 2 tabletten Fumaraat-120
Week 8: 2 maal daags 2 tabletten Fumaraat-120 + 1 maal daags 1 tablet Fumaraat-120 (middag)
Week 9: 3 maal daags 2 tabletten Fumaraat120
Verdere dosisbeleid zie boven.

Om uit te printen:

Psorinovo dosisschema

FUMARAAT 105 / 215
Het doseringsschema is volgens onderstaand schema:

Week 1: 1 maal daags 1 tabletFumaraat 105
Week 2: 2 maal daags 1 tablet Fumaraat-105
Week 3: 3 maal daags 1 tablet Fumaraat-105
Week 4: 1 maal daags 1 tablet Fumaraat-215
Week 5: 2 maal daags 1 tablet Fumaraat-215
Week 6: 3 maal daags 1 tablet Fumaraat-215
Week 7: 2 maal daags 2 tabletten Fumaraat-215
Week 8: 2 maal daags 2 tabletten Fumaraat-215 + 1 maal daags 1 tablet Fumaraat-215 (middag)
Week 9: 3 maal daags 2 tabletten Fumaraat -215

Als de tabletten goed verdragen worden, kan soms ook sneller worden gestegen met de dosering, bijvoorbeeld per halve in plaats van per hele week een tablet toevoegen. Doe dit echter nooit op eigen initiatief. Uw behandelend dermatoloog zal bepalen volgens welke schema de fumaraat dosering wordt opgebouwd. De maximale dosis is dus bereikt in week 9 en bedraagt 6 tabletten Fumaraat-215 per dag. Deze maximale dosering blijft gehandhaafd totdat vrijwel alle psoriasisplekken verdwenen zijn. Wanneer de maximale dosering na 12 weken nog geen verbetering geeft, dan werkt het middel niet en wordt de fumaraattherapie gestopt. Dit kan zonder afbouwschema. Wanneer wel een goed resultaat wordt bereikt en vrijwel alle psoriasis weg is, kan de dosis worden afgebouwd: per week wordt 1 Fumaraat-215 tablet minder gegeven (zie afbouwschema: omgekeerd schema zoals hierboven is vermeld). De gemiddelde onderhoudsdosering bedraagt 2 tot 3 tabletten Fumaraat-215 per dag.

WIJZE VAN INNEMEN
De tabletten dienen in hun geheel te worden ingenomen, zonder kauwen of doormidden breken, bij voorkeur direct na de maaltijd.

CONTROLEBEZOEKEN
Gezien de mogelijkheid van bijwerkingen op korte termijn en de onbekendheid met bijwerkingen op lange termijn (>3 jaren) is zorgvuldige controle van uw bloed en urine via uw dermatoloog absoluut noodzakelijk. Maandelijks in de eerste drie maanden, vervolgens afhankelijk van de gevonden uitslagen eenmaal per drie maanden en na één jaar eenmaal per zes maanden.

Welke zijn de verwachte resultaten van fumaarzuur ?

De effectiviteit van fumaraten is niet altijd op gelijke wijze onderzocht. Daarom is het moeilijk om studies over de effectiviteit met elkaar te vergelijken, en precieze getallen te geven over de effectiviteit van fumaraten. Gemiddeld blijkt echter dat bij 1 op de 4 mensen (24%) de psoriasis na 16 weken behandeling met fumaraat geheel verdwenen is. Bij 60-80% van de psoriasispatiënten treedt flinke verbetering op, mits het middel goed verdragen wordt. Gewrichtsklachten bij psoriasis kunnen ook goed reageren op fumaarzuurtherapie. Belangrijk In het algemeen geldt voor alle patiënten dat zij, na overleg met hun behandelend dermatoloog, bereid moeten zijn beperkingen van de Fumaarzuurtherapie te accepteren. 

Wat zijn de mogelijke bijwerkingen van fumaarzuur ?

De meest voorkomende bijwerkingen op korte termijn zijn:
– opvliegers (50% van alle patiënten)
– vermoeidheid (20%)
– diarree (15%) en buikkrampen (15%)
Deze klachten worden echter meestal goed verdragen en zijn zelden een reden om met de therapie te moeten stoppen. Verder kan Fumaarzuur van invloed zijn op met name de nieren, de lever, en het bloed. Bij 65% van de patiënten treedt een vermindering op van het aantal bloedcellen, en bij ongeveer 35% is er een vermindering van het aantal witte bloedlichaampjes. Ook de leverenzymen stijgen bij ongeveer 40% van de patiënten, maar deze stijging normaliseert meestal na verloop van tijd weer. Andere bijwerkingen die in veel mindere mate voor komen zijn: slokdarmpijn,  maagpijn en/of maagzweer, braken/misselijkheid/algemeen onwel bevinden,  nierfunctiestoornissen, cholesterol verhoging, een koortsig gevoel, jeuk, duizeligheid, gewichtstoename, oedeem (vochtophoping) in de benen.

Bijwerkingen op lange termijn
De bijwerkingen die hierboven vermeld staan, zijn in wisselende mate beschreven bij mensen die tot drie jaar behandeld werden met Fumaarzuur. Voor een nog langere behandeling met Fumaarzuur is onbekend of er bijwerkingen zijn anders dan hierboven beschreven, en of deze al dan niet ernstig zijn. Op dit moment zijn er op basis van de ervaringen met mensen die al jaren lang Fumaarzuur gebruiken, geen aanwijzingen dat men op lange termijn een ernstig risico loopt wat betreft de gezondheid. Geheel uit te sluiten is dit echter niet.

Welke voorzorgsmaatregelen moet u nemen als je fumaarzuur gebruikt  ?

ZWANGERSCHAP
De mogelijkheid bestaat dat Fumaarzuurtherapie de vrucht beschadigt. Daarom wordt vrouwen aangeraden een zwangerschap te voorkomen door adequate anticonceptie. Bij gebruik van de ‘pil’ (anticonceptie) moeten aanvullende maatregelen genomen worden wanneer in de aanvangsfase van de Fumaarzuurtherapie braken of diarree als bijwerking optreden.

Wanneer dient u uw arts te waarschuwen  ?

Raadpleeg uw arts als u te veel last heeft van één van de bovengenoemde bijwerkingen, of als u andere bijwerkingen ervaart waar u zich zorgen over maakt.

 

Downloads

Bijsluiter Skilarence 30 mg (CBG)

Bijsluiter Skilarence 120 mg  (CBG)

Feedback

Vindt u dit artikel nuttig?

  • Ja
  • Een beetje
  • Nee
Laat ons weten wat u vindt van dit arikel.
 
Vergeet uw bericht en/of beoordeling niet.