Huidaandoeningen

Eczeem

  • Geschreven door dr. M.D. Njoo - Dermatoloog
  • (170)
  • Laatste update: 01-04-2024
  • E-mail

Wat is eczeem?

 

Eczeem is geen huidaandoening op zichzelf, maar een symptoom van een aandoening. Het woord eczeem wordt vaak verkeerd gespeld. De meest voorkomende foutieve spelling is “exceem”. Hiermee wordt waarschijnlijk hetzelfde bedoeld.

Hoe ziet eczeem eruit?

Eczeem kent twee fasen, een acute fase en een chronische fase. Bij de acute fase is het eczeem net ontstaan en kan het ook snel verdwijnen, bij de chronische fase bestaat het eczeem al langer dan 6 weken en gaat het niet snel weg.

Acuut eczeem

We zien roodheid, zwelling, vochtblaasjes, natten en krabeffecten. Daarna drogen de blaasjes in tot korstjes, gaat de huid schilferen en neemt de roodheid af.

Chronisch eczeem

De roodheid neemt af, de schilfering neemt toe en de huid is wat dikker. De huidlijnen worden grover dan normaal; dit heet “lichenificatie”. In de stugge en/of droge huid kunnen (pijnlijke) kloven ontstaan.

Detail foto van acuut eczeem met roodheid, natten en blaasjes
Wat langer bestaand eczeem, de pols is door het vele krabben verhard. Erg jeukend.
Foto van chronisch eczeem, waarbij de huid leerachtig is verdikt (lichenificatie)

Eczeem gaat vaak gepaard met jeuk

Jeuk is een bijkomend symptoom als je eczeem hebt. Door jeuk krab je aan de huid. Door het krabben of wrijven ontstaan er krabeffecten en wondjes. Er ontstaat dan meer jeuk maar ook pijn. Het eczeem wordt dan juist erger in plaats van beter. Je komt dan in een jeuk-krab cyclus terecht, waarbij het krabben de jeuk eigenlijk onderhoudt.

Hoe weet ik welke vorm eczeem ik heb?

Alle vormen van eczeem zien er min of meer hetzelfde uit. De verschillen zitten vooral in de lokalisatie en de wijze van ontstaan van het eczeem.

Welke vormen van eczeem bestaan er?

Als je eczeem hebt ergens op je gezicht of lichaam is van belang om te achterhalen wat de oorzaak is. In de meeste geval gaat het om een acute irritatie van de huid. In andere gevallen gaat het om een wat meer chronische huidaandoening. Op deze pagina vindt u een overzicht van de meest voorkomende huidaandoening die gepaard gaan met het symptoom eczeem. Bij ieder aandoening vindt u een link naar een andere pagina met uitgebreidere informatie met foto’s van de betreffende aandoening.

Irritatief eczeem

Dit is eczeem dit ontstaat door voortdurende of langdurige blootstelling van de huid aan een (zwak) toxische stof. Dat kan een vaste stof (bijv. kledingstuk), een vloeistof (bijv. douchegel of heet water) of een gas zijn (bijv. rook en roet). Het eczeem ontstaat op plaatsen waar de huid blootgesteld is aan de stof. Het meeste voorkomend vorm van irritatief contacteczeem is het irritatief handeczeem.

Lees hier meer over irritatief handeczeem

Atopisch eczeem/ Constitutioneel eczeem

Het atopisch eczeem is de meest voorkomende vorm van eczeem. Dit eczeem ontstaat door een combinatie van erfelijke aanleg, allergie, irritatie en ontstekingen. Typische lokalisaties van atopisch eczeem zijn het gezicht (m.n. rondom de ogen), hals en de buigzijden van het lichaam zoals elleboogplooien en knieholtes. Mensen met atopisch eczeem hebben ook vaak astma, hooikoorts of voedingsallergie. Atopisch eczeem is onderdeel van het atopisch syndroom.

Lees hier meer over atopisch eczeem

Contactallergisch eczeem

Bij een contactallergie zien we het eczeem op plaatsen waar de huid langdurig contact heeft gemaakt met de verdachte stof. Een voorbeeld is eczeem aan de voeten ten gevolge van het dragen van lederen schoene

Lees hier meer over contactallergie

Eczeem rondom de ogen

Een veel voorkomend probleem is eczeem rondom de ogen waarbij soms de oogleden gezwollen kunnen zijn. De meest voorkomende oorzaken hiervoor zijn irritatief eczeem, atopisch eczeem en contactallergisch eczeem. Ook zien we bij ernstige vormen van urticaria (netelroos) dat de ogen gezwollen zijn, maar hier is sprake van vochtvorming, niet van een echt eczeem.

Lees hier meer over atopisch eczeem

Lees hier meer over contacteczeem

Lees hier meer over urticaria

Eczeem rondom de ogen, in dit geval bij atopisch eczeem
Contactallergie oogleden door nagellak. Ook de nagelriem is ontstoken
Combinatie atopisch eczeem en irritatief eczeem

Nummulair eczeem

Bij nummulair eczeem zien we muntvormige eczeemplekken op voornamelijk de strekzijden van de ledematen en ook op de romp. Nummulair komt vaak voor bij mensen met een gevoelige huid

Lees hier meer over nummulair eczeem

Blaasjes eczeem

Bij blaasjeseczeem zien we kleine tot grotere blaasjes aan de zijkanten van de vingers en handpalmen. Deze kunnen erg veel jeuken en worden dan ook vaak opengekrabd door de persoon. Er ontstaan dan wondjes en korstjes. Het blaasjes eczeem treffen we vaak ook aan aan de voeten.

Lees hier meer over blaasjeseczeem

Handeczeem

Eczeem aan de handen kan verschillende oorzaken hebben zoals irritatie, contactallergie of atopie. Ze zien allemaal ongeveer hetzelfde uit. Gelukkig kan de dermatoloog samen met u de oorzaak van handeczeem achterhalen.

Lees hier meer over handeczeem

Seborrhoisch eczeem

Seborroe betekent talgvloed. Dit eczeem ontstaat op plaatsen waar zich veel talgklieren bevinden in de huid, bijv. neuslippenplooien, tussen de wenkbrauwen, boven de oren en op de haargrenzen. De oorzaak van dit eczeem ligt in de talg samenstelling. Deze talg geeft aanleiding tot een ontstekingsreactie van de huid waarbij ook bepaalde schimmelsoorten een rol spelen. De schilfers bij dit eczeem is vaak wat gelig van kleur.

Lees hier meer over seborrhoisch eczeem

Uitdrogingseczeem

Het eczeem ontstaat hierbij door een veel te droge huid. Het staat ook bekend als “asteatotisch eczeem” of “craquelé eczeem”. Naast bestrijding van het eczeem is het hierbij ook van belang om de droge huid te behandelen

Lees hier meer over droge huid

Allergie voor geneesmiddelen

Een allergie voor geneesmiddelen kan verschillende uitingen hebben. Soms zie je galbulten of een diffuse huiduitslag maar soms kun je ook reactie zien die lijken op eczeem. Belangrijk hierbij is om samen met de arts de uitlokkend geneesmiddel te achterhalen.

Lees hier meer over allergie voor geneesmiddelen

Hypostatisch eczeem

Dit eczeem ontstaat ten gevolge van chronisch aderfalen en spataderen aan de benen. Typisch is de lokalisatie aan de onderbenen en rondom de enkels. We zien ook vaak blauwige verkleuringen aan de benen, vele spataderen en vochttoename (oedeem). Mensen met dit eczeem horen een uitgebreide spataderonderzoek te krijgen.

Lees hier meer over hypostatisch eczeem

Zwemmerseczeem

Met een zwemmerseczeem wordt eigenlijk een voetschimmel bedoeld. In feite is zwemmerseczeem dus geen echt eczeem. Zwemmerseczeem vinden we meest tussen de tenen en zijkanten van de voet.

Lees hier meer over zwemmerseczeem

Gelige schilfers bij het seborrhoisch eczeem
Eczeem aan de handruggen door contactallergie voor een handzalf
Zwemmerseczeem of voetschimmel, onterecht als eczeem benoemd. Het is namelijk een huidinfectie en geen eczeem.
Sterk jeukende acuut blaasjeseczeem aan de voet en tenen
Craquelé eczeem aan het onderbeen door uitdroging van de huid
Hypostatisch eczeem met vele spatadertjes aan het onderbeen

Aandoeningen die kunnen lijken op eczeem

Er bestaan ook een aantal aandoeningen die kunnen lijken op eczeem maar dat niet zijn. Voorbeelden daarvan zijn psoriasis, huidgriep, pityriasis versicolor, ringworm, zonneallergie en discoïde lupus. Klik op de links voor meer informatie hierover.

Wat moet ik doen als ik eczeem heb?

Probeer als je eczeem hebt eerst de oorzaak te achterhalen. Bijvoorbeeld verandering van douchegel naar een parfumvrije douchegel kan al het verschil uitmaken.  Minder lang en minder heet douchen kan ook eczeemklachten doen verminderen, zeker in de winterperiode. Ga in ieder geval niet te veel krabben omdat het eczeem erger kan worden.  Gaat het eczeem niet over en maak je je toch zorgen om je huid maak dan een afspraak bij een dermatoloog.

Feedback

Vindt u dit artikel nuttig?

  • Ja
  • Een beetje
  • Nee
Laat ons weten wat u vindt van dit arikel.
 
Vergeet uw bericht en/of beoordeling niet.