Huidaandoeningen

Zonnebrand / Zonverbranding

  • Geschreven door dr. M.D. Njoo - Dermatoloog
  • (233)
  • Laatste update: 31-03-2024
  • E-mail

Wat is zonnebrand ?

Zonnebrand

Een zonnebrand of zonverbranding is een acute reactie van de huid wanneer deze te veel ultraviolette (=UV) straling van de zon krijgt. Mensen met allerlei huidtypen,  zowel lichte als donkere, kunnen een zonnebrand oplopen. Mensen met een donkere huidtype kunnen echter  langer in de zon verblijven zonder dat ze verbranden. De latijnse benaming voor zonnebrand is “dermatitis solaris”.

Klik hier voor meer informatie over zonnebrandmiddelen

Hoe ontstaat zonnebrand ?

Wie te lang in de zon ligt, verbrandt. De roodheid die bij zonnebrand ontstaat, is tussen elf en twee uur ‘s middags vooral te wijten aan UV-B stralen en in de namiddag aan UV-A stralen. Zonnebrand kan ook veroorzaakt worden door kunstmatige bruiningsapparatuur (zonnebank of solarium) of door UV stralen uit een lichtkabine tijdens lichttherapie voor een huidziekte.

Hoe ziet zonnebrand eruit ?

De verbranding door de zon wordt behalve door roodheid ook gekenmerkt door warmte, zwelling en pijn. Men kan vier graden van verbranding van de huid door zonnestraling onderscheiden:

EERSTE GRAADS VERBRANDING

Er is een lichte roodheid die zes tot vierentwintig uur na de blootstelling aan zonlicht verschijnt. Het verdwijnt zonder afschilferen (vervellen) binnen één tot drie dagen.

TWEEDE GRAADS VERBRANDING

Er is een vurige, warm aanvoelende, enigszins pijnlijke roodheid, die twee tot twaalf uur na blootstelling ontstaat. Het verdwijnt de derde dag met een lichte afschilfering en laat een tijdelijke pigmentatie achter.

DERDE GRAADS VERBRANDING

De huid is roodblauw verkleurd, gezwollen en zeer pijnlijk. Vanaf de vierde dag ontstaat een totale afschilfering met een langdurige verkleuring van de huid en huidoneffenheden. Soms treedt een versterkte haargroei op in het betreffende gebied.

VIERDE GRAADS VERBRANDING

Hierbij ontstaan blaasjes, gevolgd door afschilfering waarbij een vlekkige pigmentatie achterblijft.

Kun je ook ziek worden bij een zonnebrand?

Als de zonnebrand ernstig genoeg is kun je ook verschijnselen krijgen zoals koorts, rillingen, misselijkheid, braken en ook hartkloppingen en hoofdpijn.

Graad 1-2 Zonnebrand
Eerste-tweede graads zonnebrand: Alleen rood en warm, geen blaren
Graad 4 zonnebrand met blaarvorming
Vierdegraads zonnebrand: Vurig rood, pijnlijk met blaren
Vervellingen van de huid na een tweedegraads zonnebrand. De vervelde huid kan uitermate pijnlijk zijn.

Hoe wordt de diagnose gesteld?

Een zonnebrand is over het algemeen zo gemakkelijk te herkennen dat de diagnose gewoonlijk kan worden gesteld op grond van het klinisch beeld en het typisch verhaal van de patiënt. Aanvullende diagnostiek is vrijwel nooit nodig.

Wat te doen tegen zonnebrand?

De behandeling hiervan is afhankelijk van de graad van verbranding.

EERSTE EN TWEEDE GRAADS VERBRANDING

De verbrande huid koelen met een koude natte doek . Gebruik daarna een after sun gel of lotion. Bij pijn mag u altijd een aspirine of een paracetamol innemen. Bij jeuk kunt u een verkoelende zalf smeren.

DERDE EN VIERDE GRAADS VERBRANDING

Eerste hulp bestaat uit:

  • verbrande lichaamsdeel langdurig (10-15 minuten) onder lauw warm stromend water
  • bij grotere delen: lauw warme douche nemen
  • veel drinken, 2-3 liter per dag

Welke medicijnen kunnen helpen?

Bij een ernstige zonverbranding raden wij u aan om naar een eerste hulp post te gaan en om daar medische hulp te vragen.  De volgende medicijnen kunnen dan aan u worden voorgeschreven:

Lokale corticosteroïden

Op de verbrande huiddelen wordt kunt u één- of tweemaal daags een corticosteroïd zalf aanbrengen, net zo lang totdat de klachten zijn verminderd.

Tabletten

Bij ernstige gevallen wordt de behandeling uitgebreid met het innemen van ontstekingsremmende middelen (zoals indomethacin of prednisolon). Bij pijn mag u altijd een aspirine of een paracetamol innemen.

Wanneer mag ik weer in de zon nadat ik zonverbrand ben?

Het is belangrijk om de verbrande huid goed te laten genezen. Het advies is om gedurende een week niet de zon in te gaan of de verbrande huiddelen te bedekken met kleding. Als u bijvoorbeeld verbrand bent op de schouder en bovenrug is het raadzaam om bovenkleding te dragen wanneer u in de zon bent.

Hoe bescherm ik mijn huid tegen de zon?

U beschermt uw huid het beste tegen de zon door een  een combinatie van maatregelen te nemen tijdens de periode dat u buiten onder de volle zon of bewolkte dag bent.

De belangrijkste combinatie van maatregelen zijn als volgt

  1. Blijf tussen 12 en 15 uur binnen
  2. Draag hoed, zonnebril en beschermende kleding
  3. Zoek vaak de schaduw op
  4. Gebruik een zonnebrandmiddel met minimaal factor 30
  5. Gebruik UV werende vrijetijd- of badkleding

Lees hier meer over verstandig zonnen

Er zijn zoveel zonnebrandmiddelen te koop. Welk merk moet ik nemen?
Kijk goed op de ingrediëntenlijst van een zonnebrandmiddel voordat je deze aanbrengt

Wat is de beste zonnebrand?

In de informatiefolder “Zonnebrandmiddelen” vindt u uitgebreidere uitleg over wat voor u het beste én veiligste zonnebrandmiddel is, klik op de foto:

zonnebrand

Belangrijk ! 

Een zonnebrandmiddel is niet bedoeld om langer in de zon te zitten of te liggen; deze is bedoeld om, gedurende de tijd dat u in de zon bent, de huid te beschermen.

Adviezen

De belangrijkste adviezen van Huidarts.com staan hieronder nogmaals opgesomd:

  1. Gebruik een breedspectrum zonnebrandmiddel. Dit beschermt tegen zowel UVA als UVB-stralen
  2. Gebruik overdag een middel met minimaal factor 30 (factor 50+ mag ook)
  3. Gebruik een middel met een minerale filter . Voorbeelden van minerale filters zijn titaniumdioxide en zinkoxide. Dit geldt ook voor baby’s en kleine kinderen.
  4. Gebruik een middel zonder parfum, zonder parabenen en andere onveilige conserveringsmiddelen
  5. Gebruik een middel met een basis die je nog lang genoeg op de huid voelt zitten en niet direct intrekt. Bijvoorbeeld crèmes en melkachtige lotions.
  6. De toevoeging van antioxidanten in een zonnebrandmiddel kan bijdragen tot een betere bescherming tegen UV-stralen en verminderen van zonneschade. Voorbeelden zijn tocoferol (vitamine E), cafeïne en niacinamide

Welk merk zonnebrandmiddel is het beste?

“Vision, Lancaster , Nivea, Biodermal, Eucerin, Lovea, P20, Vichy, Australian Gold, Kruidvat, Etos, Garnier, No Ad, Suncover Suncare, Ultrasun”. Er bestaan zoveel merken op de markt dat we de kluts kwijt zijn. Welk merk is voor u het beste?

Het merk zonnebrand is minder belangrijk dan de inhoud van het middel. Bekijk goed de verpakking en lees goed de ingrediënten lijst door. Let vervolgens op de volgende 6 belangrijke eigenschappen:

  1. Breedspectrum zonnebrand, beschermt zowel tegen UVA als UVB stralen
  2. Minimaal factor 30
  3. Minerale UV-filter en/of een veilige chemische UV-filter
  4. Zonder parfum, zonder parabenen en andere onveilige conserveringsmiddelen
  5. Een basis die je nog lang op de huid voelt en ziet zitten
  6. Bevat antioxidanten

Draag UV-beschermende kleding

Het assortiment aan UV beschermende kleding is de laatste tijd flink uitgebreid. Behalve zwem- en badkleding is er ook modieuze vrijetijdskleding verkrijgbaar bij diverse betrouwbare websites. Het gebruik van UV beschermende kleding maakt het smeren van een zonnebrandmiddel overbodig, en dat kan u uiteindelijk wat tubes zonnebrandcrème besparen. Voor veel ouders is het ideaal wanneer hun (kleine) kinderen niet om de 2 uur ingesmeerd hoeven te worden. Ze kunnen dan zorgeloos en eindeloos lang buiten spelen op het strand of zwemmen in het zwembad zonder te verbranden. Let er wel op: Het gezicht en andere onbedekte delen (onderbenen en onderarmen) moeten wél regelmatig worden ingesmeerd met een zonnebrandmiddel met minimaal factor 30. Zeker als u verblijft in warme zonnige landen.

Websites voor UV beschermende kleding

Odiezon, de zon in zonder zorgen

UV fashions, the sun is your friend

Krijg ik littekens na een zonnebrand?

Het herstel na een zonnebrand is afhankelijk van de graad van zonnebrand Over het algemeen kan gesteld worden dat een oppervlakkige zonverbranding geen littekens achterlaat.  Bij ernstiger gevallen kunnen er behalve littekenvorming ook pigmentverkleuringen op de aangedane huiddelen te zien zijn.

Feedback

Vindt u dit artikel nuttig?

  • Ja
  • Een beetje
  • Nee
Laat ons weten wat u vindt van dit arikel.
 
Vergeet uw bericht en/of beoordeling niet.