Is hypoallergeen echt hypoallergeen?

De waarheid over misleidende cosmeticaproducten

Op de meeste etiketten van cosmetica-en huidverzorgingsproducten staan onwaarheden. Een Amerikaans onderzoek bekeek de 174 bestverkopende huidverzorgingsproducten eens kritisch en wat bleek: “dermatologisch getest”, “hypoallergeen” of “parfumvrij” betekende in de meeste gevallen niet wat je ervan zou verwachten. Ze blijken stiekem volgepropt te zijn met allergenen.

Ruim 80% van de moisturizers  (= vochtinbrengende verzorgingsproducten) die als hypoallergeen worden gepromoot, bleek ten minste 1 allergeen op de ingrediëntenlijst te hebben staan. Bijna de helft van de parfumvrije producten bleek dit niet te zijn. (Allergeen = stof die allergisch reacties kan geven).

Een goede huidverzorging is voor steeds meer mensen belangrijk. Beautyblogs vind je te kust en te keur op het internet. Mede daarom zijn steeds meer mensen bereid om te investeren in dagcrèmes, nachtcrèmes, handcrèmes, moisturizers, body butters en ga zo maar door. En geef maar toe: ook jij bent bij de aankoop gezwicht voor de promotie-uitingen op de verpakking, zonder dat je de ingrediëntenlijst aandachtig hebt doorgelezen (en daar hoef je je niet voor te schamen). Wie zich wel zouden moeten schamen zijn de bedrijven achter de misleidende teksten op huidverzorgingsproducten.

Wanneer moeten de alarmbellen gaan rinkelen?

Het gebruik van producten die de conditie van de huid ondersteunen is van groot belang bij de preventie en behandeling van talloze huidaandoeningen. Allergenen, waaronder parfums en conserveermiddelen, kunnen de situatie echter aanzienlijk verslechteren. Controleer de ingrediëntenlijst in ieder geval op bestanddelen uit de zogeheten ‘fragrance mix’ (geurstoffen, essentiële oliën, plantextracten (‘botanicals’)), parabenen en tocoferol (vitamine E).

Klik voor een overzicht van allergenen op de volgende links

Contactallergenen

Allergenen lijst

De onderzoekers gebruikten de allergenenlijst van de North American Contact Dermatitis Group (NACDG) die in 2017 is geüpdatet. Slechts 12% van de bestverkopende huidverzorgingsproducten bevatte geen enkel allergeen dat op de allergenenlijst van de NACDG voorkwam.

Parfums

Geurstoffen, essentiële oliën en botanicals kun je herkennen aan namen zoals benzyl cinnamaat, cinnamaldehyde, cinnamyl alcohol, eugenol, benzaldehyde, dipentene, oak moss absolute, citral, citronellol, usnic acid en oliën (bijvoorbeeld peppermint oil, sandalwood oil, narcissus absolute of citroengrasolie).

Parabenen

Parabenen worden aan cosmeticaproducten toegevoegd als conserveermiddel, waardoor de producten langer houdbaar blijven. Parabeen is een samentrekking van de chemische stofnaam parahydroxybenzoaat. De meest voorkomende parabenen zijn methylparabeen, ethylparabeen, propylparabeen en butylparabeen.

Tocoferol

Tocoferol wordt toegevoegd als antioxidant. Niet per se om jou ten goede te komen, maar om je crème tegen bederf door contact met zuurstof te beschermen. Er bereikt maar een klein deel vitamine E het lichaam via huidverzorgingsproducten. Als je af en toe plantaardige oliën, noten, bladgroenten of een kiwi (de vrucht, niet de vogel) eet, krijg je ruim voldoende en veel effectiever vitamine E binnen via je voeding.

Duurder is zeker niet beter

In de beleving van consumenten neemt de waarde van verzorgingsproducten aanzienlijk toe door de reclametekst “aanbevolen door dermatologen”, en dus stijgt ook de verkoopprijs. De Amerikaanse onderzoekers ontdekten dat huidverzorgingsproducten die werkelijk allergeenvrij waren (althans zonder allergenen op de lijst van de NACDG) per ounce (afgerond 30 gram) niet duurder waren dan producten met 1 of meer allergenen.   De meest betaalbare producten zonder allergenen waren Ivory raw unrefined shea butter, Vaseline original petroleum jelly en Smellgood African shea butter. Uit het onderzoek bleek dat Amerikaanse consumenten als moisturizer het liefst kiezen voor een lotion (59%), op ruime afstand gevold door crèmes (13%), oliën (12%), boters (8%) en zalven (2%). De smeerbaarheid en hoe snel het product intrekt, spelen daarbij een grote rol.

Zorg dat je het ingrediënt kent

Moisturizers bieden uitkomst aan mensen met een gevoelige huid. Ze zorgen voor voldoende vocht in de huid, verminderen ontstekingen, helpen infecties voorkomen, zijn bijna overal verkrijgbaar en vaak goedkoper dan medicijnen. Huidverzorgingsproducten die aangeprezen worden voor een specifieke doelgroep, zoals bijvoorbeeld eczeempatiënten, zijn vaak duurder dan ‘gewone’ verzorgingsproducten. Terwijl ook aan die producten regelmatig ingrediënten zijn toegevoegd, die eczeem juist kunnen verergeren.

Het Amerikaanse onderzoek maakt nog maar eens duidelijk dat consumenten niet op de informatie op verpakkingen kunnen vertrouwen. Parfums, parabenen en tocoferol kunnen een huiduitslag veroorzaken en huidaandoeningen als eczeem en psoriasis verergeren. Het is voor patiënten met een huidziekte daarom nog belangrijker om de ingrediëntenlijst door te nemen. Producten met witte vaseline en shea boters zijn vaak een veiliger keuze, maar het is verstandiger om alle ingrediënten langs te gaan.

Bronnen

1. Consumer Preferences, Product Characteristics, and Potentially Allergenic Ingredients in Best-Selling Moisturizers. Shuai Xu, Michael Kwa, Mary E. Lohman et al. JAMA Dermatol. Published online September 6, 2017.
2. Moisturizers Labeled ‘Hypoallergenic’ May Still Have Toxic Chemicals. Lisa Rapaport. Reuters Health Information; September 13, 2017.
3. https://www.huidziekten.nl/allergie/stoffen/contactallergenen-standaardreeks.htm

Met dank aan

Niels Kruyt, arts-journalist