Eigen huidbacterie verergert atopisch eczeem

Grotere rol voor Stafylokokken dan eerder werd gedacht

Overgroei van een huideigen bacterie lijkt bij te dragen aan de ziektelast van patiënten met atopisch eczeem. Onderzoekers pleiten in een artikel dat dit jaar in het British Journal of Dermatology verscheen voor beter onderzoek en een andere aanpak van de ziekte.

Atopisch eczeem komt voor bij 5-15% van de kinderen en bij 1-3% van de volwassenen. Geschat wordt dat zo’n 400.000 Nederlanders deze huidziekte hebben. Kenmerkend voor atopisch eczeem zijn de “ups en downs” van de symptomen. Periodes van rust worden afgewisseld met periodes van verergeringen en complicaties zoals secundaire huidinfecties. De ziekte is chronisch en is levenslang aanwezig.

Uit een bundeling van wetenschappelijke literatuur komt naar voren dat patiënten met atopisch eczeem significant vaker de huideigen bacterie Staphylococcus Aureus (ook bekend als Stafylokokken bacterie) bij zich dragen dan gezonde controle-proefpersonen. Op welke manier de bacterie precies bijdraagt aan het ziekteproces is onvoldoende bekend. Op en in een gezonde (intacte) huid geeft aanwezigheid vrijwel nooit problemen. Kolonisatie (toename van het aantal bacteriën) gaat echter vooraf aan het optreden van (een opvlamming van) de ziekte.

Stafylokokken in de neus
Behalve op de huid nestelt deze bacterie zich bij sommigen ook graag in de neus. De gebundelde onderzoeksresultaten tonen dat de bacterie bij 70% van de patiënten wordt gevonden op de door eczeem aangedane huid. Bij 39% troffen ze de bacterie aan op de gezonde huid en 62% van de patiënten draagt de bacterie in hun neus bij zich.

Gegevens wijzen een beetje in de richting dat aanwezigheid van de bacterie samenhangt met de ernst van de ziekte. Het ontbreekt momenteel aan een gerichte behandeling. Antibiotica hebben als nadeel dat de huidbacterie hier ongevoelig voor kan raken en dat bovendien andere (goede) bacteriën getroffen worden. De komst van anti-stafylokokkenmiddelen zal hier mogelijk verandering in brengen. Het lijkt dus ook gerechtvaardigd de neus mee te nemen in de behandeling van atopisch eczeem.

Aanvulling Huidarts.com
Patiënten met hardnekkig atopisch eczeem kunnen soms baat hebben bij een eliminatiekuur tegen deze Stafylokokken bacterie. Hiervoor moeten ze driemaal daags een antibacteriële zalf in de neus smeren en zich dagelijks wassen met een desinfecterend zeep. Deze kuur duurt 14 dagen. Ook wordt hierbij aangeraden om familieleden dezelfde eliminatietherapie te laten ondergaan om het pingpong effect te vermijden. Het dragen van antibacteriële verbandpakken ‘s nachts (zogenaamde antikrabpakken) kan ook helpen om de hoeveelheid Stafylokokkenbacterie in de huid te verminderen. Verder bestaan er lokale middelen die specifiek gericht zijn tegen deze bacteriën.

Voor meer informatie over Stafylokokken infecties in de huid klik hier.

Met dank aan

Niels Kruyt, arts-journalist

Bron

J.E.E. Tott W.T. van der Feltz, M. Hennekam A. van Belkum, E.J. van Zuuren, S.G.M.A. Pasmans. Prevalence and odds of Staphylococcus aureus carriage in atopic dermatitis: a systematic review and meta-analysis. Br J Dermatol. 2016 Mar 19. doi: 10.1111/bjd.14566. [Epub ahead of print]