Huiduitslag bij corona / COVID-19

Sinds de uitbraak van het coronavirus in december 2019 in Wuhan, China, worden dermatologen geconfronteerd met huidafwijkingen die mogelijk in het kader van een coronavirus infectie kunnen passen. De naam die artsen aan een coronavirus infectie hebben gegeven is COVID-19.

De belangrijkste kenmerkende symptomen van COVID-19 zijn hoge koorts (boven 38.5 graden), droge hoest en toenemende benauwdheid. Maar wat als je daarbij huiduitslag ziet? Hoort deze bij de virusinfectie of staat het er helemaal los van?

Tot nu toe zijn de volgende soorten huidafwijkingen waargenomen die in verband worden gebracht met een coronavirus infectie:

1. Huiduitslag mogelijk gerelateerd aan een coronavirus infectie

De volgende huidafwijkingen, als ze samen met de klachten koorts, hoesten en benauwdheid voorkomen, kunnen een uiting zijn van een coronavirus infectie:

-Urticaria
Oftewel netelroos. Dit is de bekendste uiting van een willekeurig (luchtweg)virusinfectie. We zien vluchtige ringvormige jeukende rozerode vlakke plakkaten over gezicht en rest van het lichaam

Lees hier meer over urticaria

-Erythema exsudativum multiforme  (afgekort EEM)

EEM begint vaak met een soort griepje met koorts. Daarna ontstaan er een of meerdere rode ronde plekken en verhevenheden die overgaan in typische ringvormige afwijkingen, die eruitzien als schietschijven. Deze worden ook wel “schietschijf laesies” of in het Engels “target-lesions” genoemd.

Lees hier meer over EEM

-Urticariële vasculitis

Bij urticariële vasculitis zien we paarsrode niet wegdrukbare vlakke plakkaten, waarbij er ook sprake is van een algehele malaise. Deze plakkaten zien we vooral aan de benen.

Lees hier meer over vasculitis

-Aspecifieke jeukende huiduitslag

Sommige patiënten ontwikkelen een meer aspecifieke huiduitslag zoals roodheid, rode bultjes, eczeemuitslag of gewoon jeuk met krabeffecten

Lees hier meer over huiduitslag

2. Huiduitslag als gevolg van een geneesmiddelenreactie

Bovengenoemde huidafwijkingen kunnen ook een gevolg zijn van een ongewenste reactie op geneesmiddelen. Gedurende deze pandemie gebruiken mensen namelijk meer zelfzorgmedicijnen dan normaal zoals pijnstillers en koortsverlagende middelen (paracetamol!), antibiotica, voedingssupplementen en diverse kruidenoplossingen. Ook kunnen opgenomen patiënten allerlei huidafwijkingen ontwikkelen nadat ze (experimentele) anti-COVID-19 medicijnen krijgen toegediend, zoals (hydroxy)chloroquine, azitromycine en specifieke virusremmers zoals remdesivir.

Lees hier meer over allergie voor geneesmiddel

3. Kinderziekten met koorts, verkoudheid en huiduitslag

Koorts is een belangrijk kenmerk van COVID-19 maar koorts, verkoudheid én huidafwijkingen kunnen ook worden gezien bij een tal van andere huidinfectieziekten op kinderleeftijd. Deze kinderziektes ontstaan vaak tijdens de lente-en herfstperiode, en worden dus niet veroorzaakt door een coronavirus infectie.

-Waterpokken
Waterpokken is een bekende kinderziekte die optreedt tussen de 1 en 8 jaar.  Hierbij zien we uitgebreide jeukende huiduitslag met verschillende soorten afwijkingen, zoals blaasjes, rode bultjes en puskopjes. Koorts is ook een symptoom. Waterpokken wordt veroorzaakt door een infectie met het varicella zoster virus.

Lees hier meer over waterpokken

-Mazelen
Deze bekende kinderziekte geeft ook koorts en jeukende huiduitslag bestaande uit kleine rode bultjes die kunnen samenvloeien. Mazelen wordt veroorzaakt door het mazelenvirus.

Lees hier meer over mazelen

-Andere kinderziekten die gepaard kunnen gaan met koorts en huiduitslag zijn onder andere roodvonk, rode hond, krentenbaard, vijfde ziekte en zesde ziekte. Deze ziekten worden dus allemaal door een andere virus dan het coronavirus veroorzaakt.(Klik op de naam voor meer informatie)

4. Verergering van bestaande huidziekten

Deze pandemie geeft veel stress onder de mensen. Sommige huidaandoeningen kunnen door stress verergeren of zelfs voor het eerst ontstaan. Hieronder volgt een lijst van huidaandoeningen die gevoelig zijn voor stress. Klik op de namen voor meer informatie

• Acne
• Atopisch eczeem
• Lichen simplex chronicus
• Psoriasis
• Rosacea
• Seborroïsch eczeem

5. Verergering van huidziekten door specifieke maatregelen tijdens de coronacrisis

-Handeczeem
We wassen en desinfecteren onze handen vaker dan normaal, waardoor de huid kan uitdrogen, jeuken of zelfs pijn doen. Eczeem in de vorm van roodheid, blaasjes, en kloofjes kan daardoor ontstaan of verergeren. Handeczeem kan vooral een probleem zijn voor medewerkers in de zorg die momenteel hard in de ziekenhuizen aan het werk zijn.

Lees hier over tips om handeczeem te voorkómen tijdens de coronacrisis

-Acne en rosacea
Deze aandoeningen kunnen verergeren door het langdurig gebruik van mondmaskers en andere gezichtsbeschermende kledingstukken, zoals een hoofdkapje. Ook dit is een veel voorkomend huidprobleem onder zorgverleners.

6. Psoriasis

Patiënten met (ernstige) psoriasis zijn tijdens de corona crisis extra gevoelig voor een fataal beloop van COVID-19. Zij lijden vaker aan andere aandoeningen zoals hart-en vaatziekten, diabetes en depressie waardoor ze al in een slechtere gezondheidsconditie verkeren. Het advies is om tijdens de corona crisis geen geneesmiddelen op te starten die het afweersysteem nog verder kunnen verlagen zoals prednison, methotrexaat, fumaarzuur en ciclosporine. Mensen die deze geneesmiddelen al langer gebruiken dienen hierover contact op te nemen met hun behandelende arts. Mogelijk dat er geadviseerd wordt om de dosis (tijdelijk) te verlagen, zeker wanneer de psoriasis toch al rustig is.  Voor het gebruik van biologicals gelden weer andere regels. Deze lijken het afweersysteem voor virusinfecties niet onder druk te zetten. Mensen die met biologicals willen starten of al mee behandeld worden kunnen voor specifieke vragen hierover terecht bij hun behandelende specialist. Voor alle bovengenoemde medicijnen (inclusief de biologicals) geldt dat deze sowieso gestaakt dienen te worden als er eenmaal een coronavirus infectie is vastgesteld. Het strenge advies voor psoriasispatiënten is dus: Blijf zoveel mogelijk thuis, houdt u zich aan de regels van sociale distantie en ga alleen naar het ziekenhuis als u de biologicals spuiten moet ophalen.

Lees hier meer over psoriasis

Conclusie

Als dermatologen zien we meerdere huidafwijkingen voorbijkomen. Omdat de ziekte nog erg nieuw is, is momenteel nog niet vast stellen of de huidafwijkingen direct worden veroorzaakt door een afweerreactie van het lichaam op een coronavirus infectie of dat ze gelijktijdig optreden als bijvoorbeeld reactie op een andere virus (bijv. kinderziekte), een geneesmiddel of verergering van een bestaande huidziekte.

Wat moet ik doen als ik klachten heb van huiduitslag, koorts, hoesten en benauwdheid?

Neem z.s.m. contact op met uw huisarts of dermatoloog, en ga niet zelf eerst dokteren. Een juiste diagnose is eerst van belang om u een passende behandeling te kunnen geven.

Bron

Zheng Y, Lai W. Dermatology staff participate in fight against Covid-19 in China.  J Eur Acad Dermatol Venereol. 2020 Mar 23. doi: 10.1111/jdv.16390. [Epub ahead of print]